zaterdag 6 november 2010
idealisme II
Ik had vier kaartjes bestelt voor de Van der Leeuw lezing, een jaarlijks wederkerend evenement in Groningen. Ik had de kaartjes al meer dan een maand geleden bestelt, vlak daarna kreeg ik malaria. Voorgaande jaren ben ik ook geweest, de laatste keer was een aantal jaren geleden. Toen sprak Noreena Herz, ook wel bekend als de globaliseringsbabe. Coreferent Luuk van middelaar was kritisch op haar idealistisch engagement. In die dagen werkte ik als nachtportier bij hotel de Ville, de gastheer daar, wiens naam mij is ontschoten heeft zich toen ook 's nachts over Noreena Herz ontfermt. Het engagement kent geen kantooruren. De organisatoren van de Van der Leeuw lezing hebben het er nu nog over. Dat die vreemde man in zijn witte lederen jasje bij de maaltijd aanschoof. Ik weet toevallig dat hij haar heeft verleidt met zijn medicijnkastje. Dat verklaart misschien zijn wit lederen jas. Dit jaar was de coreferent belangrijker dan de referent, althans vanuit Nederlands perspectief. De coreferent was Arnon Grunberg en hij gaf toe dat ook hij Ilja Trojanov niet kende. Trojanov is een innemende man die makkelijk praat voor een grote zaal mensen. Daarnaast deed hij net als Noreena Herz een appeal op ons morele gevoel. Zijn lezing ging over het componeren van een roman die ging over het verdwijnen van de gletsjers. Requiem for the future heette zijn lezing en zijn roman heet ook zo. De plicht van de romancier in het licht van de ecologische crisis is het beschrijven van een man die zich verzet. We leven in een voortdurende crisis, antwoordde Arnon Grunberg, al sinds de jaren zeventig is het woord crisis niet meer van de lucht geweest. De romanschrijver kan niet anders dan belangeloze speelsheid in de praktijk brengen, zegt hij. Dat wil niet zeggen dat de literatuur geen morele vragen kan oproepen, die hoeven alleen niet meteen consequenties te hebben. Uiteindelijk nuanceert Grunberg Trojanov’s stelling als volgt: de literatuur moet de enkeling beschrijven. Of die enkeling zich verzet of niet maakt mij eigenlijk niet uit.