Het mysterie van Don Quixote

In het Mauritshuis bekeek ik gisteren het schilderij ‘Theagenes ontvangt de erepalm van Chariclea’ van Abraham Bloemaert. 

Wie het bijbehorende verhaal afluistert (via de Mauritshuis app) hoort iets over de opdrachtgevers van het schilderij. Stadhouder Frederic Hendrik trouwt in 1625 met Amalia van Solms en Adriaan Bloemaert krijgt in 1626 de opdracht die gebeurtenis te eren met een serie schilderijen. Dit was er een van. Op de afbeelding wordt een erepalm overhandigd aan Theagenes omdat hij een hardloopwedstrijd heeft gewonnen. De twee worden op dit moment verliefd. Het is een mooi voorbeeld van hofkunst volgens het commentaar via de app. Er gebeurt echter nog wel meer op het schilderij waar we niets over horen. Zo ontdekte ik een ronduit merkwaardig detail. Helemaal achteraan de groep mensen doemt de spookachtige gestalte op van Don Quixote. We horen hier niets over. 
Online lees ik dat het liefdesverhaal is geschreven door de Griek Heliodorus rond 300 na Christus en in de Renaissance werd herontdekt in Europa. Het unieke was dat dit verhaal in ‘medias res’ was geschreven, middenin de actie, een belangrijk kenmerk van de moderne roman. Het boek heeft veel auteurs geïnspireerd waaronder Miguel de Cervantes. Dat  zou de verschijning van Don Quixote dus goed kunnen verklaren. In 1622 was er een Franse vertaling van Quixote beschikbaar die Bloemaert gelezen zou kunnen hebben. Probleem is alleen dat deze afbeelding verdacht veel lijkt op de interpretatie van Gustave Doré uit de negentiende eeuw. Zijn beroemde afbeeldingen hebben er überhaupt voor gezorgd dat ik Don Quixote herken wanneer ik hem zie. Zou don Quixote dan later aan het schilderij zijn toegevoegd? Op internet kan ik er zo gauw niks over vinden. Er gebeuren trouwens wel meer onbegrijpelijke dingen op het schilderij. Er groeit ook nog een mannetje uit een boom en onder Chariclea zit een oud vrouwtje. Wat doet ze daar in godsnaam?