zondag 1 februari 2009
Grazend Dier
In de Neue Nationalgalerie zijn momenteel een groot aantal van Jeff Koons’ roestvrijstalen verchroomde beelden te zien (zoals balloondog). Objecten die zich graag laten fotograferen, gemaakt zijn om te fotograferen. Onder in de kelder, niet zichtbaar vanaf straat, was een grote overzichtstentoonstelling van Paul Klee te zien. Ik weet niet of de beide exposities bij elkaar zijn gezocht, maar het contrast kon niet groter zijn.
Terwijl Klee van zijn schilderkunst een onderzoeklaboratorium heeft gemaakt waar kleur evenwicht en compositie een cruciale rol spelen, verblindt Koons je met een overweldigende banaliteit. Het is wat het is, zegt ook Koons, banaliteit uitvergroot. Het is lekker om naar te kijken, maar dan, wat moet je ermee? De kunst geeft je geen ongemakkelijk gevoel, het prikkelt niet. Het werk gaat over banaliteit maar is zelf ook banaal. Klee vergelijkt de blik van iemand die een schilderij ziet als een grazend dier, de ogen gaan over het oppervlak totdat ze verzadigd zijn. In die zin serveert Jeff Koons hamburgers met heel veel mayonaise en ketchup. En zoals dat gaat met hamburgers, je denkt dat je er heel veel zin in hebt, maar als je het eenmaal hebt genuttigd blijft er niets van over. Alle hoop en verlangens die je erop had geprojecteerd vervliegen bij de laatste hap. Wat over blijft is een leeg gevoel.