Op de site van de New York Times trof ik een aardig filmpje van John Irving over zijn manier van schrijven. Hij vertelt dat hij altijd begint met de laatste zin. De eerste zin verandert heel vaak, zelfs eerste hoofdstukken veranderen bij hem heel vaak. Soms wordt hoofdstuk vijf ineens verwisselt met hoofdstuk 1, maar het laatste hoofdstuk en zeker de laatste zin verandert nooit.’ Het is als een stuk muziek waar je naartoe schrijft. ‘, aldus John Irving. Ik had wel eens eerder gehoord dat John Irving het hele stramien van z’n boek van tevoren bepaald en dan vanaf het einde z’n weg door het plot terugwerkt naar het begin. Hij schrijft dus niet naar die zin toe, maar hij schrijft er vanaf, het ligt ten grondslag aan het hele verhaal. Ik kan me niet herinneren ooit een boek van John Irving te hebben gelezen, maar zijn aanpak spreekt me erg aan. Het is bijzonder deterministisch en hij gunt zijn hoofdpersonen en zichzelf geen enkele vrijheid tot speculatie, hun einde of het einde van het boek staat ten slotte al vast.
Zondag tijdens de finisage van de tentoonstelling zal ik een verhaal uitspreken. De laatste weet ik nog niet, omdat ik die laat afhangen van de gebeurtenissen deze week. Maar de eerste zin heb ik al wel: ’wil je verkenner worden?‘, de vraag, nu drie maanden geleden voor het eerst aan mij gesteld, had heel simpel en terloops geklonken.
