maandag 17 mei 2010

Verjaardag

Vanavond waren we bij de vejaardag van John Coetzee. Hij vierde het in de Philharmonie van Haarlem. Eerst was er muziek, waar we het maar niet over zullen hebben, daarna kwam Pieter Steinz die sprak over alle literaire verbanden die er te trekken zijn tussen het werk van Coetzee en andere literaire werken. Het zou interessant kunnen zijn ware het niet dat Steinz niet veel verder kwam dan het oplepelen van een slecht leesbare power point presentatie, waar hij zich met de houding van een verstrooide professor doorheen stuntelde. De power point stond ingezoemd op 69 procent waardoor het volstrekt onleesbaar was, wat ook kwam doordat de schema's handgeschreven waren.

De eerste spreker die gewoon een goed verhaal had, was Nelleke Noordervliet.' De schrijver zelf is niet interessant', zei Nelleke. 'We zien genoeg van de schrijver in de boeken die we van hem lezen, daar is geen autobiografie voor nodig. Natuurlijk hebben schrijvers net als gewone stervelingen de weerzingwekkende gewoonte over zichzelf te praten en er zijn altijd lezers die gaarne opzoek gaan naar het goudstof van de werkelijkheid.' De persoonlijkheidscultus leidt echter tot een pseudoauthenticiteit waar niemand wijzer van wordt. Volgens haar heeft Coetzee dit handig weten te omzeilen door in Zomertijd iemand anders aan het woord te laten en net te doen alsof het personage Coetzee al dood is. 'Op die manier kan de schrijver zichzelf in de werkelijkheid beschouwen, wat opzich niet slecht is, want wie anderen zo genadeloos fileert mag ook zichzelf wel eens fileren.' Aldus Nelleke Noordervliet die Coetzee niet ijdel noemt maar wel demonstratief.

Uiteindelijk heb ik ook nog bij Coetzee in de rij gestaan voor een handtekening. Ik begrijp dat nooit, nogsteeds niet. Mensen kropen zelfs voor en dan heb ik het over bejaarde vrouwen. Zogenaamd achterlijk zeker. Wonderlijk. Eigenlijk zou ik wel iets tegen Coetzee willen zeggen. Iets in de trant van : ' ik heb een interessant en leerzaam college over uw werk bijgewoond gegeven door Arnon Grunberg.' Maar net toen ik aan de beurt was,  knielde er een vrouw naast hem die in zijn oor begon te fluisteren en hem een dvd in de hand duwde waarop de woorden 'de gruwelijke waarheid' en 'het systeem waren te lezen.' Vreemd. Toen ik aan de beurt was kon ik alleen nog maar dom lachen en mijn zojuist aangeschafte boeken laten ondertekenen. Signeren, corrigeert de lieve G mij constant. Maar het is ook ondertekenen. De schrijver ondertekend  een contract met de lezer waarin hij verklaard dat hij er ondanks de machinerie die bij de productie van het boek komt kijken, toch nog persoonlijk achter staat.