dinsdag 6 oktober 2009

Tegen Oranje



20 september heb ik in Groningen het openingspraatje gehouden van de internationale kunstmanifestatie Chromodomo, dat gaat over kleur en duurt nog tot en met november.
Ik vond het een vreemd onderwerp om centraal te stellen. Kleur, licht en ruimte. Als je niet beter weet dan denk al gauw aan iets antroposofisch. Ook heeft het iets persoonlijks, iets dat smaak gebonden lijkt te zijn.Iets heeft een kleur, zeggen we. De kleur is een rest product, het licht dat niet door het object wordt geabsorbeerd maar wordt afgekaatst. Kleur is wat we noemen, buitenkant. Ik heb het tijdens dat praatje gehouden over een project dat ik enkele maanden geleden heb gedaan in de Haagse buitenwijk Ypenburg (http://cultuursteppe.blogspot.com/2009/02/randstad.html).
In veel hedendaagse vinexwijken lijken projectontwikkelaars te hebben gedacht:’Als we de gevels maar genoeg kleur geven wordt het hier vanzelf gezellig’.
Hier wordt kleur duidelijk ingezet als afleidingsmanoeuvre, een manier om het over iets ander te hebben dan waar het werkelijk om gaat: de stedenbouwkundige opzet. Die kant van kleur, kleur als opmschmuck en schaamlap, heb ik nergens op de manifestatie aangetroffen. Waar ik het ook nog over had kunnen hebben (heb ik niet gedaan) is het dominante kleurgebruik van corporaties in het straatbeeld. Dat is niet iets om geringschattend over te doen. Denk aan de rode brievenbussen van de PTT. Persoonlijk was ik daaraan nogal gehecht en ik denk velen met mij, vooral nu die mooie rode kleur voor het veel schreeuweriger oranje van TNT is vervangen. Er zijn ook andere bedrijven die oranje voeren in hun huisstijl. Denk aan Nationale Nederlanden en ING. Die laatste heeft rondom het verkleuren van de postbank zelfs een hele reclame campagne gevoerd. De keuze voor oranje zal ongetwijfeld te maken hebben met de associatie aan onze nationale feestdagen. Maar deze corporatieve associatie met oranje geeft omgekeerd die feestdagen een vreemde bijsmaak. Het is in retrospectief net alsof alle spontaniteit van die feesten is georchestreerd. De hossende massa, blijkt een gesponsorde bende.