De Duitse Herta Müller (1953) heeft de nobelprijs voor de literatuur gewonnen. De Zweedse jury prees haar omdat ze 'met de concentratie van de poëzie en de vrijheid van het proza het landschap van de misdeelden schildert' (NRC 8 oktober)
Ik heb nog nooit iets van deze vrouw gelezen. Wat zou dat zijn, een landschap van misdeelden? Het lijkt me een gruwelijk en toch ook fascinerend landschap. Een soort eerste wereldoorlog landschap met loopgraven en kermende soldaten die met verkrampte koppen liggen te sterven in ene wolk van giftig gas.
‘Haar eerste verhalenbundel Niederungen (1982) werd gecensureerd, een algeheel publicatieverbod dreef haar vijf jaar later naar Duitsland. Daar schreef ze veelgeprezen gruwelsprookjes over het leven van gewone Roemenen onder Ceausescu, in een plastisch Duits – gekenmerkt door cryptische metaforen en weglatingen – dat wel is omschreven als „het soort geheimtaal dat dissidenten bezigen wanneer zij afgeluisterd worden”.’ (NRC 8oktober).
Eigenlijk is een dissidente schrijver een accurate beschrijving van een schrijver pur sang. Iedere auteur heeft ten slotte z’n eigen geheimtaal, waarmee hij zijn verhalen met de mensheid deelt.
