Momenteel bevind ik mij op een congres(je) waarin
ecologie en met name techno-ecologies centraal staan. Ecologie in relatie tot
mensen. Welke rol speelt de mens, welke rol zouden ze moeten spelen, wat is precies
natuur?
Ecologie heeft
nooit mijn volledige aandacht gehad. Dat kwam denk ik vanwege de ethiek die erachter schuilging. Bij milieuproblemen gaat het altijd maar over dingen die je niet mag doen. Wat kan je daar verder nog over zeggen? Tegelijkertijd is het goed te beseffen
dat ieder onderwerp interessant is of interessante aspecten kan hebben. Het is
de uitdaging die aspecten eruit te lichten. Het is denk ik goed de mens als
onderdeel van de ecologie te beschouwen, maar dan ook echt onderdeel van de
ecologie. Dat wil zeggen dat de mens zijn positie inneemt binnen een groter
geheel zonder dat hij mag verwachten het grotere geheel te kunnen beïnvloeden,
of sturen. We moeten beseffen dat de inzichten die we nu hebben, over een
tijdje weer anders kunnen zijn en we weten niet altijd wat de invloed is van
onze plannen op de lange termijn. Natuurlijk is dit een problematische houding
want je haalt de morele component eruit. Hoe kan je verwachten van mensen het
goede te doen, als het hele idee van goed en kwaad onduidelijk is? Dat is
volgens mij de uitdaging van deze tijd, zelf verantwoordelijkheid nemen zonder
op een externe waarde terug te kunnen vallen.