‘In de laatste uren van mijn verblijf in de Congo voelde ik mij alleen, zoals ik me nooit eerder had gevoeld, noch in Cuba noch in enige ander plaats waar ik op mijn omzwervingen door de wereld was beland.’ Dit schrijft Che Geuvara in zijn dagboek na zijn mislukte poging in Congo het vuur van de revolutie te ontsteken (Che Geuvara zoals geciteerd op pagina 342 in het boek Congo van David van Reybrouk).
Onlangs heb ik ook 'Heart of Darkness' gelezen, het epische verhaal van Joseph Conrad over een tocht van ene Marlow over de Congo rivier. Marlow beschrijft de gruweldaden van de ivoorhandelaren en het zwijgende groene oerwoud dat duister en passief blijft onder alle omstandigheden. Conrad beschrijft eenzaamheid en het is misschien niet voor niets dat Che daar ook weer over begint. Het is iets met de mens en zijn machteloosheid ten opzichte van de natuur. De mens die is overgeleverd aan zijn duistere hart zodra de jungle te dominant wordt.
