zaterdag 30 juni 2012

Buit


Er blijken ontelbaar veel woonvormen te ontdekken langs de stadsrand. Je hebt natuurlijk de vinexbewoners, de illegale bewoners van de volkstuintjes, de onaffe boerderij bewoners, de woonwagenkampbewoners, de recreanten en zo nog wat. Ik kon het niet nalaten om vandaag langs te gaan bij de bewoners van een boerderij die is opgeslokt door de stad. ‘we zagen hier een geel wagentje voorbij rijden met de borden van Groningen in de laadbak. Ineens hoorden we bij de stad. Maar gevoelsmatig horen we nog bij Dorkwerd.’
Omdat ik in de buurt was, ben ik nogmaals het kleefkruidbos ingelopen. Het gemis van de zonnebril was nog niet gesleten. Tot mijn stomme verbazing vond ik de plek waar ik van plan was geweest over het water te springen. Daar lag de zonnebril. Het kleefkruidbos was in een goede bui en heeft zijn verworven buit weer teruggegeven.

vrijdag 29 juni 2012

Auto


 
Vandaag hield ik een lezing in Noordlaren voor scholieren uit vier vwo. Veertien, vijftien jarigen. Ze vonden het leuk. Ik had plaatjes. Na mijn presentatie wilde ik opzoek gaan naar een bus. Toch bleef ik om te luisteren naar de andere lezing die was gepland. Het ging over de vrije wil en over het duwen van bejaarden van een flatgebouw. De vrije wil, de vrije wil. Vanavond ben ik met de lieve G naar ‘On the Road’ geweest. Het schrijverssprookje van Jack Kerouac. De figuur van Dean Moriarty, een heilige die door middel van marihuana voortdurend in contact staat met het hogere, brand op door het leven zelf. Heeft Dean Moriarty een vrije wil? Niet Dean moet gered worden, maar de schrijver van het boek, hij is de leegte die brand op de brandstof van Dean. Vanmiddag bleef ik dus, ik ging niet opzoek naar een bus en bleef voor de lezing over de vrije wil. Ik kon achteraf  met iemand mee rijden in een Alfa Romeo. De eigenaar was bioloog, hij gaf les op de school van de studenten die naar mijn verhaal waren komen luisteren. De bioloog was blij met zijn Alfa Romeo. ‘Het gaat erom met welke intentie de auto gemaakt is,’ zei hij. ‘Veel Japanners zijn gemaakt als magnetron en zo rijden ze ook. De Alfa Romeo is…(het leek alsof hij zich moest beheersen om niet in een lyrische lofzang uit te barsten) het gevoel van die auto klopt gewoon, die metertjes het dashboard. De auto hoort bij mij.’
Is de vraag naar de vrije wil interessant? Nee. Maar de vraag welke auto het beste bij je past is des te fascinerender.

donderdag 28 juni 2012

Kanaal


 
De Filosofie van het opportunisme. Daar had ik het vorige week over. Het bleek niet helemaal te zijn wat wat mijn vriend had bedoeld. ‘Opportunisme, dat is het gebruiken van een oplossing uit het verleden als zich in het heden een mogelijkheid voordoet om het in te passen. Wat ik bedoelde is dat je in het heden oplossingen kunt herkennen die in het verleden niet als zodanig gezien werden.’ Gelukkig kwamen we er sneller uit dan de vorige keer. Soms is het slimmer om direct in te stemmen, vooral als het over dit soort kwesties gaat. De rest van de lunch hebben we gesproken over het klooster in Aduard dat gigantisch groot was en dat een internationaal centrum van kennis moet zijn geweest. Het is afgebroken in de reformatie. Het klooster in Aduard stond aan de basis van de universiteit van Groningen en de monniken hebben het Aduarder kanaal gegraven.

woensdag 27 juni 2012

Laarsjesman


 
Een van mijn favoriete zonderlinge figuren in de stad Groningen is de laarsjesman. Hij loopt als het even kan in een korte broek en draagt daar prachtige vrouwelijke laarzen onder. Vandaag sprak ik hem aan en vroeg hem hoeveel laarzen er in zijn collectie zitten. ‘Ik heb ze niet geteld maar het zijn er tientallen.’ De laarsjesman heeft een weekend vrij abonnement waarmee hij heel Nederland doorreist om steden te bekijken. ’Als ik dan alles heb gezien, ga ik opzoek naar een schoenenwinkel om te kijken of er nog wat voor me bij zit. Maar alleen als ik alles van de stad heb gezien.'
De Laarsjesman doet werk via maatschappelijke dienstverlening, zegt hij. ‘Op mijn werk draag ik altijd een lange broek zodat mensen er geen aanstoot aan kunnen nemen.’
De Laarsjesman heet Mark.

dinsdag 26 juni 2012

Relatief


 
Als ik in de trein stap, ga ik het liefst in de stiltecoupe zitten om te werken. Als je pech hebt, komt er een dubbeldekkertrein voorrijden. Het vervelende aan dubbeldekkertreinen is het ontbreken van internet en een armoedige uitstraling. Boven zijn stoelen van plastic, beneden van de stof. Vandaag zat ik zelfs in een stilte coupe waar geen klaptafeltjes in zaten. Het werd dus reizen in een vierzitter; samen maar toch alleen. Naast mij zat een man met een tik. Om de zoveel seconden vertrok zijn gezicht en maakte hij een stotend keelgeluid. Daar kan hij waarschijnlijk niet zoveel aan doen, maar of je met een dergelijke aandoening nou in de stiltecoupe moet gaan zitten, is de vraag. Op station Gouda kwam er een meisje bij ons zitten. Precies op dat moment stootte de nerveuze man, een keelklank de wereld in. Het meisje schrok, maar de man glimlachte tegen haar om te geven dat hij geen kwade bedoelingen had. Ze ging zitten en naast haar nam een jongen plaats die zo te zien rechtstreeks van kantoor kwam. Hij droeg mooie Italiaanse schoenen. De jongen ging, zodra hij plaats had genomen, een videogame spelen. Er kwamen gedempte ontploffingen uit zijn telefoon. De stilte coupe, is net als de stilte zelf; een relatief begrip.

maandag 25 juni 2012

Iets



Vanavond heb ik een mini toer door het Westland gemaakt. Ik werd rondgereden door een vriend die daar op een volkstuincomplex een tuintje heeft en het me al heel lang wilde laten zien. Hij vindt het een interessante plek die om iets vraagt. Om wat precies, weet hij ook nog niet. Er zijn kassen, maar er is ook een poging tot het stichten van een tweede Wassenaar gedaan. Het heet Vroondaal. Er staan kapitale villa’s en het is welstandsvrij dus dat levert interessante droompaleisjes op. Ik heb er een Zwitserse blokhut uit ‘De Ban van Ring’ gezien. Er wordt niet ver daarvandaan een hotel gebouwd waar 400 Polen in moeten worden ondergebracht die werkzaam zullen zijn in de kassenbouw. We hebben zelfs de beroemde zandmotor gezien (een opgespoten extra strand dat door erosie als vanzelf zand verspreidt richting de kust voor Scheveningen). Na de tocht had ik ook het gevoel dat er iets met het gebied moet. Maar wat?

zondag 24 juni 2012

SMART



Vandaag heb ik even het formulier doorgelezen dat de lieve G heeft ingevuld voor het 'ontwikkelingsgesprek wetenschappelijk personeel'. Een soort zelf reflexief document over je eigen functioneren. Soms wou ik dat ik ook in een organisatie werkte. Ze hebben zulke geweldige afkortingen, vol sluimerende humor. Wat te denken van de SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden) of de STAR-methodiek (Situatie, Taak, Actie, Resultaat). De leukste is natuurlijk de L.S.D techniek (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen). Zouden ze veel lol hebben gehad toen ze die bedachten?

zaterdag 23 juni 2012

Ambachtelijke dood

 

We werden vanmiddag uitgenodigd voor de lunch door een collega van de Lieve G die toevallig in Den Haag was. Ze promoveert op het werk van de Spaanse regisseur Basilio Martín Patino. Deze regisseur maakt documentaires. Een van zijn meest bekende documentaires gaat over de beulen van Franco (Queridísimos verdugos, 1977). Er waren drie beulen in Spanje, zover ik het heb begrepen, die de doodstraffen moesten voltrekken.
De beul uit Granada was een bijzonder geval. Hij was beul maar ook dichter. Ze waren overigens geen van allen beul uit vrije wil. Het was een keuze tussen het aanvaarden van deze baan of zelf achter de tralies verdwijnen.  Op youtube is de documentaire terug te zien. Ik vermoed dat Patino, vanwege de voice over die hij zelf inspreekt, misschien wel de Werner Herzog van Spanje genoemd kan worden. Na twintig minuten (21:22 om precies te zijn) doen de beulen voor hoe ze de gevangenen vastzetten op het apparaat waarmee het vonnis voltrokken moest worden. Het executie apparaat, zoals op de afbeelding  is te zien, is een soort handmatige bankschroef waarmee een gat door het achterhoofd wordt geboord. De documentaire lijkt me de moeite waard, het is een verhaal over de ambachtelijke dood.

vrijdag 22 juni 2012

Katbaby


 
Vandaag sprak ik een vriendin wiens kat uit het raam is gesprongen (drie hoog, meen ik). Wie dan hulp vraagt, wordt genadeloos gepakt, zo blijkt. Het beest werd met de dierenambulance naar een soort kliniek gebracht waar allerlei afdelingen zijn, zoals in een echt ziekenhuis, maar dan voor dieren. De kat was  in de ziekenauto reeds aan het infuus gelegd en had zuurstof toegediend gekregen. In de kliniek mocht de kat ook nog even in de couveuse. Uiteindelijk bleek het gelukkig mee te vallen; er waren alleen wat interne bloedingen. Toen de kat de volgende dag het kattenblaasje had geleegd, een cruciaal moment, hadden de mensenouders opgelucht adem kunnen halen. Het heeft zo’n zeshonderd euro gekost, maar dat moet je zien als een investering in de relatie met je huisdier. Wie geen kinderen wil, kan een kat nemen. Hoe meer geld je uitgeeft aan je kat hoe menselijker die wordt.

donderdag 21 juni 2012

Het onmogelijke



Het onmogelijke binnen het domein van het mogelijke brengen door middel van de oefening. Zo ongeveer begrijp ik de redenering van Sloterdijk in zijn boek ‘je moet je leven veranderen’ (nog niet uit, sterker nog: 50 pagina's gelezen van de vierhonderdzoveel). Hij zegt dat het onmogelijke nastreven de manier is om jezelf te verbeteren. Ik vond het wel aardig klinken, een vriend die filosoof is, dezelfde die ik gisteren op deze plek parafraseerde, vindt dit geen goed idee. Volgens hem komt er alleen maar narigheid van als je het onmogelijke nastreeft. Hij zal de verlichtingsprojecten bedoelen. Het geloof in de ratio heeft geleid tot Auschwitz wordt wel beweerd. Ik vroeg hem dus of we in plaats van het onmogelijke ons het mogelijke ten doel moesten stellen. Dat leek me problematisch omdat je in je leven dan niet veel verder komt dan het kopen van een brood bij de bakker op de hoek. Dat vond hij niet, naar zijn mening moesten we opzoek naar een derde weg. We zouden binnen het alledaagse opzoek moeten gaan naar nieuwe mogelijkheden. Mogelijkheden die we in het verleden wellicht niet als zodanig hebben herkend. Het gaat dan ook om nieuwe of herontdekte wegen in het denken.  Is dat niet een filosofisch pleidooi voor het opportunisme? Dat je zeg maar je kans grijpt als die zich aandient? Ik durfde het niet te vragen. Over de wenselijkheid van het onmogelijke hadden we tijdens de lunch al twee uur gedaan. Eigenlijk is dat gezien de tijdsdruk van verschillende projecten die af moeten, niet helemaal goed te praten. Maar misschien levert het indirect toch weer mogelijkheden op en wellicht nieuwe wegen voor het denken.

woensdag 20 juni 2012

Koning


 
‘De bijbel zit er zo in geramd dat alles wat ik lees zich daartoe verhoudt’ , zei mijn vriend. ’Maar dat is heel handig want er is binnen het Christendom over allerlei problemen nagedacht. Je hebt kennis die van bovenaf wordt opgelegd, maar ik ben benieuwd naar hoe het individu in beweging kan worden gebracht zodat hij als het ware de kennis in zichzelf ontdekt. Dat kan bijvoorbeeld door een socratisch gesprek waarbij je de foute kennis eerst afbreekt en dan weer nieuwe kennis probeert op te bouwen. In de bijbel staan ook tal van voorbeelden, zoals Nathan die David het verhaal van de rijke boer vertelt die een lam van een arme boer slacht in plaats van een van zijn eigen talrijke lammeren. Als David kritiek levert op die boer dan levert hij eigenlijk kritiek op zichzelf. Hij heeft immers de vrouw van een hoge officier afgepakt door de officier te doden.

Ik zou zeggen; een filosoof, zoals mijn vriend, moet een keer per maand bij grote bedrijven de 'board of directors' aan een socratisch gesprek onderwerpen.  De kunst van het leren is in dit geval je eigen irritatie overwinnen over de impertinente vragen die worden gesteld en tolereren dat je eigenlijk niks weet. Uiteindelijk zou een filosofenkoning als CEO van grote financiële instellingen misschien wel de oplossing zijn voor de financiële en morele crisis. Dat kan natuurlijk alleen onder de voorwaarde zoals Plato die had bedacht; de koning mag helemaal niets verdienen.

maandag 18 juni 2012

Schoenmaker


Ooit had ik een Iraanse kapper in Groningen. Hij hield van zijn vak en het pand waarin hij zat. Ze hebben hem met geweld moeten verwijderen, de gemeente had een andere bestemming gevonden voor het pand en hij wilde niet weg. Lees hier meer over hem en hier. Nu heb ik een voormalig Koerdisch verzetsstrijder als schoenmaker. Hij vocht ooit tegen het regime van Saddam Hoessein, nu heeft hij mijn suède schoenen van hun oude spekzolen ontdaan en er nieuwe witte zolen onder gezet (geen spekzool). In Irak verzette de Koerden zich tegen de arabisering van hun cultuur. Daarom had ook mijn schoenmaker de wapenen opgenomen. Op zijn twintigste belandde hij in de gevangenis, maar kwam na een tijdje vrij door  de uitruil met andere gevangenen. De reden voor zijn bevrijding was dat ze cruciale informatie aan hem zouden kunnen ontfutselen. Vervolgens is hij gevlucht. Eerst naar Duitsland, maar daar vond hij het niks aan vanwege de neonazi’s die stenen gooiden tegen de ramen van het asielzoekerscentrum. Hij zei dat hij liever terug ging naar Irak dan te wonen in een land met neonazi’s waartegen hij zich niet kon verdedigen. ‘In Irak had ik tenminste nog een Kalasjnikov,’ zei de schoenmaker terwijl hij vol trots de door hem gerepareerde suède schoenen aan mij overhandigde. Ik moet zeggen; het is echt vakwerk. Hij komt dan ook, naar eigen zeggen, uit een oud Koerdisch schoenmakersgeslacht.  

zondag 17 juni 2012

Definitie


Stef Blok (links) en Mark Rutte op het Binnenhof in Den Haag. Foto: ANP 
VVD-fractievoorzitter Stef Blok vindt dat er voor miljarden kan worden bezuinigd op ontwikkelingshulp omdat het geld voornamelijk ten goede komt aan de ontwikkelingssamenwerkers. Dat zou goed kunnen, maar wat in het debat over ontwikkelingshulp vaak wordt vergeten is dat dit geld deels bedoeld is om handelsbetrekkingen met de zuidelijke landen veilig te stellen. Ik ben benieuwd wat de schadepost voor het Nederlandse bedrijfsleven is als de bezuinigingen doorgaan. Zal dat ook worden doorgerekend? Met geld lijkt het trouwens zo te zijn dat het altijd verkeerd terecht komt. PVV stemmers vinden dat het geld teveel wordt uitgegeven aan allochtone minderheden, die geen reet uitvoeren en ter linker zijde vindt men dat de huizenbezitters met hun hypotheekrente aftrek in feite een subsidie krijgen van de overheid. Ontwikkelingshulp is slechts een spiegel van ons nationale monetaire 'wanbeleid'. Mijn generatie schijnt nooit met pensioen te kunnen omdat we voor de oude dag van de babyboomers moeten werken. Een pensioen van soms acht duizend euro per maand (inclusief AOW). Geld komt altijd verkeerd terecht, dat is de definitie van geld.

zaterdag 16 juni 2012

Ruimtereis


 
Gisteren arriveerde ik om half acht in Zuidwolde. Aan de rand staat een oude fabriek waar gedroogd gras tot brokjes werd verwerkt als veevoeder. Nu is dit het huis van Jan en Monica. Ik was bekaf na een doorwaakte nacht in een steenkoude blokhut in het stadspark en een wandeling van vijftien kilometer met stortbuien en wind. Het was daarom des te meer een verrassing dat er kaasfondue op het menu stond. ‘De fabriek was half ingestort en het liefst was ik in deze ruïne gaan wonen. Maar die optie was uiteindelijk te duur,’ zegt Jan.

De vele ontmoetingen van de afgelopen dagen voelen als landingen op onbekende planeten tijdens een reis door de ruimte.

donderdag 14 juni 2012

Structuren

Het landschap is  doortrokken van rechtlijnigheid. Wie ergens heen wil moet soms een heel eind omlopen vanwege de slootjes die het onmogelijk maken kriskras over weilanden te lopen. Soms moet je het een beetje forceren en uit alle macht toch je eigen weg proberen te gaan. Vanmiddag probeerde ik vanaf Helwerd, een opgehoogd eilandje vol mijterhuizen, te ontsnappen door middel van een kano. Mijn peddel bleef hangen in het slijk en de kano kapseisde bijna. Ik kon dat nog maar net voorkomen door mijn arm in het water te steken en de op de bodem te steunen.Op mijn hele linker arm en een stuk van mijn jas na, was ik voor de rest redelijk droog gebleven. Via Hoogkerk en de vloeivelden van de suikerunie ben ik naar het stadspark gewandeld. Ook na de vloeivelden kwam ik verstrikt in enkele complexe weiland structuren die me niet zomaar lieten gaan. Ik besloot er doorheen te waden, maar helaas zakte ik dieper weg in de modder dan ik had verwacht. Momenteel schrijf ik dit in een zogenaamde blokhut van de stadsparkcamping. Mijn broek hangt druipend aan het stapelbed die van de meest armzalige kwaliteit is, net als het huisje zelf trouwens. Het ding is met vurenhouten planken in elkaar geniet en heeft een smerige vloer. Als ik naar buiten kijk zie ik een grasveld vol fonkelwitte caravans en campers. De blokhut kan wel op slot, dat wil zeggen je kan de handeling van het op slot draaien voltrekken, maar het is geen enkel probleem om daarna nog naar binnen of naar buiten te gaan. Er is ook geen internet, internet hoop ik te vinden bij de jongen die woont in een polyester iglo.

dinsdag 12 juni 2012

kleefkruidbos


 
Vandaag ben ik begonnen met een wandeling rondom de stad. Mijn eerste stop was Dorkwerd, hier zou ik bij Johan en Erika logeren. Vanaf de Westindischekade, waar zich het appartement van de lieve G bevindt, ligt het voor de hand om het van Starkenborgh kanaal te volgen  en dan  linksaf te buigen. Het ging voorspoedig totdat ik achter de deeltjes versneller van het de universiteit verdwaalde in het kleefkruidbos. Het was een klein bos  waarvan de grond volledig bedekt was met kleefkruid. Er lag een kanaaltje omheen  en ik werd gedwongen om weer dezelfde weg terug te lopen. Eenmaal weer op het pad kwam ik erachter dat het kleefkruidbos mijn zonnebril had opgeslokt. Een zonnebril die de meest verschrikkelijke omstandigheden in Afrika had overleefd, maar nu op een doordeweekse dag in een kleefkruidbos achter de deeltjesversneller in het Groningse ommeland ten onder was gegaan. Jammer, ik was er wel aan gehecht geraakt. Het was een grote oranje zonnebril met bruine glazen die bij mijn persoonlijkheid past.
Ze zeggen dat je verandert als je op reis gaat. Het kleefkruidbos heeft reeds een eerste aanzet gegeven.

maandag 11 juni 2012

Wijnadvies


 
Vandaag had ik een bespreking in First Class, een grand café op perron 1 van Amsterdam Centraal. Een handige plek om af te spreken, vooral voor hen die op doorreis zijn. Handig, behalve dat er twee locaties zijn. De ene heet 1st Class Pub en de andere 1st Class Restaurant. Mijn afspraak vertelde dat hij al eerder was gekomen en dat hij eerst naar het restaurant gedeelte was gegaan. De ober vroeg wat hij kwam doen. Toen mijn afspraak zei dat hij op iemand moest wachten, maar niet zeker wist in welke van de twee 1st class plekken, zei de ober stellig dat hij aan de andere kant moest zijn. 
'Hoe weet u dat?’ Vroeg mijn afspraak.
’Vertrouw mij maar, dit is mijn expertise, uw afspraak zal in het andere gedeelte zijn.’
Dit klinkt als een ober in wiens handen ik zonder problemen mijn lot zou leggen. Ik zou ieder wijnadvies van hem blindelings volgen.

zondag 10 juni 2012

President


Republik Maluku Selatan (RMS) heeft een regering in ballingschap. Ze hebben zelfs een president die heet mr. J.G. Wattilete (foto hierboven). Het probleem is uiteraard dat er helemaal geen land bestaat dat zo heet. RMS is een wensdroom, een niet ingeloste belofte van Nederland. Ooit was ik in Vught waar een deel van de Mollukers was ondergebracht in de barakken van het voormalige concentratiekamp. Het zou tijdelijk zijn, ze zitten er nog steeds. Hele generaties zijn daar opgegroeid en er worden zelfs nieuwe barakken neergezet in exact dezelfde stijl zoals de Duitsers die ontworpen hadden. Ze zijn die huizen gewend, het maakt deel uit van hun identiteit.  De identiteit van een volk dat gevangen zit in een onmogelijke fantasie en ondertussen hartstikke in de Nederlandse samenleving geïntegreerd is. Toch voelen ze zich bedreigd zoals blijkt uit dit berichtje dat begin dit jaar verscheen op de RWS website:

De website van de RMS-regering in ballingschap is twee weken uit de lucht geweest. Hackers hebben kans gezien in te breken en de bestanden van de site te wissen. De manier waarop de hackers te werk zijn gegaan duidt erop dat het om een professionele en doelgerichte aanval gaat om de RMS te dwarsbomen. De RMS heeft aangifte gedaan van de aanval.
  
De aangevallene heeft bestaansrecht.

zaterdag 9 juni 2012

Bezweringsformule


Vandaag ben ik naar het Groninger museum geweest, ik wilde eigenlijk een koperen plaatje bekijken met een bezweringsformule dat op een kanonskogel zou hebben gezeten afgeschoten in augustus 1672 door de troepen van Bernhard van Galen, de bisschop van Munster, beter bekend als Bommen Berend. De bezweringsformule heeft, zoals bekend, niet gewerkt. Aangekomen in het museum bleek het plaatje niet langer ter plaatse te zijn. Sinds de overstroming van dit postmoderne kunstpaleis in 1998 is de historische collectie in een depot verdwenen. Ik zal er maandag eens achteraan bellen. 
In het museum waren wel de prachtige Jurken van Iris van Herpen te zien die overigens vaak weer wat minder werden door de begeleidende teksten. Bij twee jurken stond dat die waren geïnspireerd op het moment voor en na het springen uit een vliegtuig (met parachute). Als dat al waar is, kan ze dat beter voor zich houden. Wat hebben wij als publiek daarmee te maken? Hetzelfde gold voor haar glasjurken die opspattend water symboliseerden. Mooi, maar ze bleken ook weer voor het creatieve proces in z'n algemeenheid te staan. De symboliek stapelde zich maar op. Mooimakers (een term van Matthijs van Nieuwkerk) moeten niet teveel willen praten. Niets zeggen is vaak diepzinniger. Toch is de verleiding vaak groot, alsof de dingen niet voor zich spreken.  Er is een vreemde behoefte aan bezweringsformules.

vrijdag 8 juni 2012

Voorouders


 
In het kader van de grensverkenningen van Groningen voor dit fotoboek interviewde ik vandaag een stel in Helwerd. Helwerd is in het uiterste noord westen van de stad gesitueerd op een plek waar vroeger uitsluitend weiland was en waar nooit iets gebeurde. In de Tweede Wereldoorlog is er een Lancaster neergestort. Nu is er een groepje woningen gebouwd op een ruimte dat doet denken aan een dwinger, een vestingstadje wachtend op een onzichtbare vijand.
 ‘Het valt op dat mensen hier allemaal dezelfde vazen voor het raam hebben gezet,’ zeg ik.
‘Dat zijn urnen,’ fluistert mijn gastvrouw,’ de voorouders kijken hier naar buiten.’

donderdag 7 juni 2012

Veiligheid


Vandaag gaf ik een lezing in Wieringerwerf. Ik moest het even opzoeken op de kaart en het bleek niet echt een openbaar vervoer vriendelijke plek te zijn. De seminar, over de toekomst van Operatiekamer, vond plaats in een loods van Interflow (onderdeel van BAM en gespecialiseerd in schone lucht zoals ze zelf stellen op hun website). Bij aankomst met de auto werden we naar de parkeerplaats gedirigeerd door verkeersleiders in lichtgevende hesjes. Er werd alles aan gedaan om te voorkomen dat we zouden verdwalen. Binnen werden we onthaald met broodjes en koffie. Op alle tafels stonden vlaggetjes met logo’s van de drie partijen die het seminar organiseerden. Later kwamen er zelfs gebakjes met de namen geschreven op een stukje marsepein. Het mooiste van alles vind ik in zo’n geval de mandjes waarin kleine rolletjes pepermunt liggen als promotiemateriaal. Ik houd van dit soort tot in detail doorgevoerde huisstijl-dingetjes. De corporate identity, zeg maar.  De commercieel directeur van Interflow heette ons welkom en begon aan een tamelijk indrukwekkende lijst met veiligheidsinstructies. Eerst ging het natuurlijk over de nooduitgangen, waar die zaten en hoe je die kon bereiken. We werden nadrukkelijk gewezen op de aanwezige bedrijfshulpverleners waar iedereen naartoe kon met een probleem. Er zou ook een defibrillator aanwezig zijn. Deze nadruk op veiligheid en de mogelijke gevaren die op de loer zouden kunnen liggen zorgde er toch voor dat ik een beetje ongemakkelijk in mijn stoel begon te schuiven. Hoe gevaarlijk was het hier eigenlijk? Ik voelde even aan mijn hartslag, ik heb last van een lage bloeddruk. Gelukkig stelde de aanwezigheid van een defibrillator mij gerust. 
.

woensdag 6 juni 2012

Oranje in Auschwitz


Er is veel sport te vinden in de krantenkaternen de laatste tijd. Zo las ik vandaag onder meer dat er een onderzoek is gepubliceerd naar de combinatie tussen seks en sport. Boksers in Amerika klagen altijd dat ze slappe  knieën krijgen als ze seks hebben gehad en de ring in moeten. Ze zijn minder agressief. Ronaldo scoorde juist beter als hij seks had gehad. Je wordt rustig van seks en krijgt er teamspirit van, zeggen sommige wetenschappers. Vandaag is het Nederlands elftal op bezoek in het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Niks mis met een excursie natuurlijk, maar wat een voetbal elftal precies in het kamp moet, blijft de vraag. Herman Pleij bereidde de spelers voor op het bezoek en hij wees op de gevaren van het nationalisme en er werd ook gesproken over racisme op het veld. Een beetje tendentieus is het wel, die zogenaamde koppeling met de actualiteit. In dat geval had hij beter kunnen beginnen over de bio-industrie en wat er gebeurt als je dat op mensen toepast. Helaas werd er weer op een veilig paard gewed; racisme. Anti Racisme campagnes  en voetbal zijn sowieso al sinds  jaar en dag een onafscheidelijke tandem.  Trouwens; het is de vraag of die oerwoudgeluiden wel zo racistisch bedoeld zijn, ze duiden volgens mij eerder op een gebrek aan seks.

dinsdag 5 juni 2012

mosterdsoepje


 
'Pornografie is gewoon niet zo problematisch,’ zei een vriend tijdens de lunch.
‘Het werd in de negentiende eeuw weliswaar weggestopt, maar floreerde buitengewoon in het ondergrondse. Stefan Zweig had het over “de oogverblindende gevel van de burgercultuur en de kelder van de seksualiteit”. En het is er nog steeds. Los van kinderporno hebben we er weinig moeite mee. De surrealisten die ik bestuur hebben er dan ook niet zoveel mee gedaan. Erotiek daarentegen is dan weer een stuk interessanter.’
De vriend vertelde dit alles terwijl hij een mosterdsoepje naar binnen werkte. Het leek hem te smaken.

maandag 4 juni 2012

Aardig


 
Op de site van the New York Times is een lezing te beluisteren van nobel prijswinnaar voor economie Daniel Kahneman, hij is eigenlijk psycholoog. Zijn lezing heet 'Thinking what we know'. Hij gaf een hilarisch voorbeeld van 'associative memory'.

"Mijn vrouw en ik dineerden samen met een ander stel in een restaurant en later hadden we het daarover. Ze zei dat de man van het andere stel een sexy man was.Dat moest even bij me indalen, maar okay, dat was wat ze had gezegd en toen zei ze:
‘He doesn’t undress the maid himself’. Wat zeg je?  vroeg ik aan haar. Het bleek dat ze had gezegd: ’He doesn’t underestimate himself.’ Wat er dus gebeurt met associative memory is dit: Haar eerste opmerking over dat die man sexy was had me in zo’n staat gebracht dat dit voor mij de meest logische opmerking was, dus verstond ik het verkeerd."

Als we moeten gokken welke van twee scenarios het meest waar is, kiezen we voortdurend voor het betere verhaal en we neigen ernaar mensen te geloven die we aardig vinden. Dit begrijp ik uit de lezing. Dat 'aardig' vinden, zou ook nog wel eens een rol kunnen spelen bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen: Wie wordt het meest aardig gevonden en wie gunnen we de waarheid? President Obama speelt met levensgevaarlijke drones om mensen op afstand uit te schakelen. Het zou kunnen dat hij om die reden misschien niet aardig gevonden wordt, door sommigen. Daarentegen is het volgens Kahneman zo dat zodra dingen rijmen en vaak worden herhaald, ze ook als waar worden ervaren. Dat zou Obama kunnen doen om z'n populariteit te waarborgen: een gedicht voordragen. 'From drones to bones.'
Maar wacht eens.....zong hij enkele maanden geleden niet het gedeelte van een lied?

zondag 3 juni 2012

Aanbevelen


 
Ik krijg regelmatig een stapeltje Groene Amsterdammers van een vriend, of hij er zelf aan toe komt ze te lezen, weet ik niet. Hoe dan ook staan er vaal lezenswaardige artikelen in de Groene, die niet per se stante pede gelezen hoeven te worden. Zo las ik vandaag in de Groene van 9 februari 2012 het essay van John Gray over de vraag waarom Sigmund Freud vandaag de dag weer irritatie en controverse weet op te wekken. Gray citeert Freud uit diens ‘Unbehagen in der Kultur’ (1930):’ Ik bezit niet de moed om voor mijn medemensen te verrijzen als een profeet, en ik buig voor hun verwijt dat ik hun geen troost kan bieden (…)’
Op een moment dat we nu juist opzoek zijn naar troost en betekenis zegt Freud: ’Ik kan je niet helpen.’ Gray zoekt verder het antwoord voor het ongenoegen met Freud dat hij weigert de mens mooier te maken dan hij is. Sterker nog in een brief aan Einstein heeft hij het over het ‘actieve instinct voor haat en destructie’.
Op basis van dit artikel heb ik besloten dat ik meer van Freud wil weten. Toen hij na de Anschluss Wenen verliet en gedwongen werd een verklaring te ondertekenen waarin stond dat hij goed behandeld was, voegde hij daar in zijn eigen handschrift aan toe: ’Ik kan iedereen de Gestapo van harte aanbevelen.’

zaterdag 2 juni 2012

Verlosser


 
Ik was vandaag op de eerste verjaardag van een baby. Ik kende dat gebruik niet, de babyverjaardag. Maar ik had ook nog nooit gehoord van een babyshower. Dat is een soort verjaardag die zelfs plaats vindt voor de geboorte van het kind. In de Westerse wereld wordt de baby aanbeden, op een voetstuk gezet. We zien de baby als onze persoonlijke verlosser.

vrijdag 1 juni 2012

VAD


 
Vandaag heb ik met de heer M. Smets de Vuilnis Analyse Dienst, of te wel de VAD, opgericht. Binnen deze dienst zijn wij van de afdeling festivals en festiviteiten en op het Noorderzonfestival aankomende augustus gaan we een veldwerkstation inrichten met de naam Afvalcentrale. Die Afvalcentrale gaat dus niet zoveel mogelijk afval verwerken, maar juist heel selectief afval bestuderen. Afval waar nog een drupje verhaal uit te persen valt, of waar op de bodem van een of andere vuilnisemmer nog een verhaal zit vastgekoekt. We schrapen alles leeg, sorteren de boel en voeren dat dan weer, op enkele voorstellingsdagen, terug aan de bezoeker.  

Voorstellingen op 22, 23, 24 en 25 augustus twee maal daags om 20:00 en 21:00.
kaarten via www.noorderzon.nl