Blijven drijven

Gisteren had ik een gesprek met landschapsarchitect Klaus Overmeyer die bezig is met een ontwikkelingsplan voor Tempelhof. Hij sprak ondermeer over Berlijn als een goede leerschool om met tegenslagen om te gaan (geldt dat niet voor heel Duitsland?)
‘In Nederland is het toch heel erg zo dat jullie het wel lekker vinden om in een huis met een tuin te wonen en lekker naar de supermarkt om de hoek willen gaan en dan lekker het huis in richten, in Nederland is alles heel vaak lekker.’
Dat speelt volgens Overmeyer in Berlijn minder een rol. Of dat nou noodgedwongen is of niet, men vindt het daar veel belangrijker om vrienden te hebben en een netwerk waarbinnen je kan uitruilen dan veel geld en een carrière. Er zijn veel mensen, vooral in de creatieve hoek, die zo leven. Hopen op een opdracht en zo niet dan maar even wat anders doen. Maar het streven is om uiteindelijk op dat netwerk te kunnen blijven drijven. Overmeyer had het over een vriendin van hem die in het theater werkt, een kind heeft en onlangs lesbisch is geworden. Die moet dus de spreekwoordelijke touwtjes aan elkaar zien te knopen. Toch verkiezen veel mensen het om zo te leven, zonder alle noodzakelijke verzekeringen om het lekker te hebben. Deze groep heet dan ook niet voor niets das neue prekariat.

Hel

Een pak fruit biscuit, twee zeeuwse bolussen, een zak krentenbollen en een fles water. Deze spullen heb ik zojuist aangeschaft bij de AH, maar het is de vraag of het voldoende is om de hel van een busreis naar Berlijn te overleven. Ik vertrek vanavond om tien uur en kom dan om half tien ‘s ochtends in de Duitse hoofdstad aan. Gebroken, ongetwijfeld. Gelukkig heb ik pas om vijf uur morgen middag een afspraak.

Sociale Controle

Den Haag wil op verschillende plekken weer kiosken gaan plaatsen om op die manier de sociale controle te vergroten. De bemande kiosk was ook in de DDR een beproeft middel om de burger in de gaten houden, verteld stadsstedenbouwer Maarten Schmitt mij, om er lachend aan toe te voegen dat het meestal om invaliden ging die in de kiosken werkten dus hun post helemaal niet konden verlaten om eventueel in te grijpen. Ik vind de kiosk hoe dan ook een sympathiekere vorm van sociale controle dan de starende blik van veiligheidscamera.

Superbacterie

Op de blog BLDG blog stond het volgende bericht over de gevolgen van farmaceutische milieuverontreiniging in India (http://bldgblog.blogspot.com/2009/01/hydro-pharmacology.html). Sommige rivieren in India zijn beroemd omdat ze een geneeskrachtige werking zouden hebben. Nu hebben wetenschappers het bewijs gevonden dat dit in zekere zin waar is. Sommige rivieren zijn zo verontreinigd met geneesmiddelen dat je volgens een Duitse arts met een slokje van dat water in een klap bent genezen van een hele hoop dingen. De vraag is voor hoe lang. Want doordat deze medicijnen in contact komen met bacteriën, worden die steeds resistenter.
Het milieu vraagstuk dat verbonden is aan de opkomst van de nieuwe economische wereldmachten, wordt eigenlijk steeds urgenter. Het gaat niet om de war on terror, maar om de onzichtbare dreiging van bacterieeen en virussen die zich middels processen van globalisering steeds makkelijker over de aarde verspreiden. De vraag is alleen hoe je te verdedigen tegen de superbacterie uit India of de vogelgriep uit China die dit weekend ook al weer twee mensen levens heeft geëist.

Rassenleer

Het Nederlands Forensisch instituut doet onderzoek naar de mogelijkheid om via iemands DNA heel nauwkeurig te kunnen achterhalen waar die persoon vandaan komt. Dus als iemand in Nederland asiel komt aanvragen en hij is zijn pasoort kwijt en zegt uit Sudan te komen, dan kunnen we binnenkort nagaan of hij ook echt uit Sudan komt en niet uit Ghana waar het relatief rustig is. Eerlijk gezegd lijkt me dit een dubieuze techniek. Want zijn de grenzen van Afrikaanse landen niet willekeurig getrokken door de Europeanen? Het kan dus best zo zijn dat iemand die uit ivoor kust is gevlucht vanwege interne conflicten vanwege zijn DNA wordt teruggestuurd naar Ghana.Dan is er ook nog het morele probleem. Terwijl we in de media en culturele productie over elkaar heen buitelen in het maken van excuses over slavernij en de theorieën over rassen hierarchie inmiddels als onwetenschappelijk zijn bestempeld, werkt de wetenschap rustig door om het tegendeel te bewijzen. Er bestaat wel degelijk onderscheidt tussen de Europeaan en de Afrikaan: De één mag blijven en de ander wordt teruggestuurd.

Niemand kan garanderen dat ze onschuldig zijn

‘Nederland wordt gezien als een gastvrij en tolerant land, waarom wil je die mensen niet hebben?’, dit vroeg een BBC journalist aan tweede kamer lid Martin Haverkamp op de radio naar aanleiding van de vraag waar de 60 gevangenen naartoe moeten die nu nog in de te sluiten gevangenis op Cuba aanwezig zijn. Journalisten weten dat je politici het beste kunt prikkelen met clichés. Nederland is sinds de zeventiende eeuw met een kleine opleving rond Den Uil natuurlijk allang geen gastvrij land meer. Maar Haverkamp was niet onder de indruk. ‘We hebben G-Bay altijd veroordeeld en we vinden dat ze het zelf maar moeten oplossen.’ Dat is natuurlijk wel wat bekrompen: Instemmen met een oorlog tegen terrorisme, zo’n kamp is in feite niets anders dan het verlengde van die oorlog met andere middelen, en dan niet willen meewerken aan een oplossing om de wantoestanden tegen te gaan. Haverkamp legt uit waarom hij dat niet wil:’Niemand kan garanderen dat ze onschuldig zijn.’
Dat is een wat verwarrende uitspraak want het betekend in feite dat als die garantie tot onschuldigheid wel gegeven kan worden, ze dus ook wel welkom zijn.Ik zou zeggen niet veroordeeld is dus ook niet onschuldig. Bovendien is de kans veel groter dat er allang tientale terroristen in Nederland wonen dan dat er nieuwe uit Guantanomo bijkomen.

Charles en Le Roy

Naar aanleiding van diens 60ste verjaardag zond de BBC een documentaire uit over prins Charles. Hij vertelde over het genot dat hij beleefd aan het feit dat hij ieder jaar weer meer orchideeën telt. Xharles blijkt een fanatiek voorvechter van biologische landbouw, iets dat uit zijn hrt lijkt te komen. dit komt hem op felle kritiek te staan
uit de landbouwsector. Maar dat kan hem niet schelen.’we kunnen niet dingen van de aarde blijven vragen zonder er iets in terug te stoppen.’
Op maandag vertelde Louis le Roy (http://www.stichtingtijd.nl/)mij hetzelfde. Of liever gezegd hij draaide het om: Hij stelde dat we menselijke energie in de natuur moeten blijven stoppen en dat de natuur dan als vanzelf mee doet. mar hij merkt op dat we niks met onze energie doen, we hangen maar rond en kijken televisie.En we vliegen wat rond in vliegtuigen wat nergens goed voor is. Hij heeft niks met technologie zegt hij terwijl hij me een foto van dat vliegtuig in de Hudson laat zien.’ Dat is toch waanzin, we vervoeren de mens als bulkgoed anders kan het niet uit. De directeur van schiphol zegt zelfs dat hij niets verdiend aan het vliegen maar alleen aan het winkelen.’
Volgens Le Roy hadden we bovendien alle banken moeten laten omvallen omdat we over tien jaar met hetzelfde probleem zitten. Charles zegt over zijn biologische landbouw dat het er uietindleijk wel van zal komen omdat we ertoe gedwongen zullen worden: ‘veranderingen gaan heel langzaam, ik ben vermoedelijk tachtig voordat ik iets van een verandering zie.’ Le Roy is nu tachtig en het enige dat hij heeft bewerkstelligd is dat zijn projecten de komende honderd jaar worden door ontwikkeld. Beide mannen klagen trouwens dat het leven veel te kort duurt en dat je in de tijd van een leven zo weinig kan doen. Misschien dat de technologie daar in de toekomst verandering in kan brengen.

Vriendengroep

In de VPRO gids stond een grappig interview met Jorik de Bakker (20) die mee doet aan het programma Top Gun Holland, op de vraag hoe hij staat tegenover vliegen in oorlogsgebied, antwoordde hij:”Als je vriendengroep onder vuur ligt, kun je als f16 piloot concreet ingrijpen en zo zorgen voor een veilige terugkeer.“
Het woord vriendengroep is hier wel goed gekozen. Zo’n Middelkoop bijvoorbeeld is duidelijk niet helemaal geaccepteerd in de vriendengroep, maar hij claimt wel de leider te zijn. Dat wekt irritatie. Het is een beetje als met dat schaatsongeluk van hem. Hij denkt dat hij het kan, hij gaat er ook voor, maar hij ontbreekt de techniek en de souplesse om vooruit te komen en dan gebeuren er dus ongelukken.

Follies

In het boek pleasure pavilions and Follies in the gardens of the ancien regime (Bernd H. Dams, Andrew Zega) lees ik het fascinerende verhaal van Madame de Pompadour, de perfecte maitresse van Louis XV. Het duurde twee jaar om haar bezittingen te veilen en toch kon ze in een brief schrijven dat materiele zaken haar niet interesseerden. Haar ware devotie lag bij Louis XV waarvoor ze alles deed om hem te plezieren. Daar kreeg ze veel macht voor terug en kon zelfs ministers ontslaan met een slap excuus. ‘As with Louis XIV , Madame de Pompadours sense of mission forced her to modulate her personality to achieve her ends, thus making her true self essentialy unknowable and creating a mythic persona that became the embodiment of her age.’
Je ware persoonlijkheid verbergen achter een gecnstrueerde follie is vandaag de dag natuurlijk gemeengoed onder publieke figuren.De grap is natuurlijk wel dat het onderscheid tussen follie en orgineel nauwelijks nog te maken is, of liever gezegd ze zijn allebij even echt.

De zuigende werking van een verhaal

Ik sprak vandaag met Tim Laning van het in Leeuwarden gevestigde Grendel Games. Ik moest hem spreken over de opkomende game industrie in het noorden des lands. Hij vertelde hoe intensief de research is dat vooraf gaat aan de ontwikkeling van zo’n virtuele wereld. Grendel Games heeft een ‘skeleton crew’ van vijf man, maar bij de ontwikkeling van een spel worden soms wel vijftig mna ingeschakeld. Als je bijvoorbeeld een hele ingewikkelde Alien wilt ontwerpen met vijf poten en acht koppen, moet je zorgen dat het beest anatomisch gezien goed klopt en op een natuurlijke manier beweegt. ‘Daar heb je dan echt iemand voor nodig met verstand van anatomie.’ , vertelt Laning. Ook stelt hij dat het van groot belang is dat je weet waar bepaalde stereotypes vandaan komen om ze goed toe te kunnen passen. Als voorbeeld noemt hij de film Matrix. ‘Er lopen daar kungfu vechters in rond met lange jassen aan. Maar kijk je naar de Chinese geschiedenis dan zul je nooit kungfu vechters in lange jassen treffen, dat is volkomen flauwekul.’
De lange jas blijkt een attribuut te zijn die oorspronkelijk toebehoorde aan de ‘bad guys ‘ uit oude cowboy films. Later zijn die typische ‘bad guys’ juist de ongepolijste ‘good guys’ geworden. Good guys met een ruw randje, als het ware..
Wel grappig dat de bad guys in de matrix dus juist korte jasjes dragen. In veel opzichten lijkt het maken van Games op de literaire productie en het maken van films, het verhaal moet kloppen anders haakt de lezer of toeschouwer af. Bij games is het vreemde dat het verhaal in het begin verteld wordt om uit te leggen waar de speler mee bezig is maar daarna speelt het geen wezenlijke rol meer. Het verhaal heeft de speler opgezogen en die maakt er nou deel vanuit. Laning denkt dat de game nog oneindig veel mogelijkheden in zich draagt.‘We zitten nog volledig in de beginfase, er gaat nog veel meer gebeuren dan dit. Vergelijk het met de film begin twintigste eeuw, in die fase zit de game nu ook.’

pauw en witteman

Gisteren was ik bij denker en tuinarchitect Luis le roy op bezoek. Ik zeg denker en tuin architect en dat klinkt meteen wat gemankeerd, dat komt omdat Le Roy nergens echt in past. Hij is namelijk niet van deze tijd. Het is een man die zijn eigen huis heeft gebouwd en dat zegt eigenlijk al genoeg. In elk geval meer dan het woordje tuinarchitect.
Iemand die z’n eigen huis bouwt tref je niet aan op netwerkfeestjes, is wars van alles dat naar onechtheid riekt en heeft een schurfthekel aan projectontwikkelaars. Ik was gewaarschuwd. Op station Heerenveen twijfelde ik nog of ik bloemen zou meenemen, maar besloot dit niet te doen. Voor een man die de natuur z’n gang wil laten gaan zouden afgesneden bloemen nog wel eens als een belediging kunnen zijn.
Le Roy bleek te beschikken over een gigantische glas collectie die hij in de loop der jaren bij elkaar heeft gezocht en die samen een prachtige symfonie vormen. ‘wij hebben helemaal geen tv nodig, er zijn al genoeg beelden om ons heen’ zei Louis le Roy en ik vond dat hij gelijk had. Er waren ten slotte ook nog kranten en hij was verbazingwekkend goed op de hoogte. Hij liet me kranten knipsels zien van ondermeer het vliegtuig in de Hudson.’Dat is toch waanzin, dat vliegen. De mens moet als bulkgoed worden vervoerd anders is het niet eens betaalbaar. De directeur van schiphol zei zelfs dat hij aan het vliegen niets verdiend, alleen maar aan het winkelen.’
Na iets meer dan een uur nemen we afscheid, Louis heeft een jaar geleden een beroerte gehad en hij voelt zich vermoeid.
Nog even liep ik naar de voorkamer om zijn vrouw gedag te zeggen, die ons zo lief thee en koekjes had gebracht.
‘oh je gaat weer’, zei ze terwijl ik zag hoe het blauwe licht op haar gezicht flakkerde,’Ik ben even de herhaling van pauw en Witteman aan het kijken, daar kom ik avonds nooit aan toe.’

Verlossende woorden

Vanavond keken we naar het inauguration concert we are one ter ere van het aankomende presidentschap van Obama. Het was een wonderlijke mix van geschiedenis lesjes door acteurs zoals Denzil Washington, Tom Hanks en Samual L. Jackson die z’n favorite petje op had die hij ook in films niet meer af zet. Optredens waren er ondermeer van U2 en Bruce Sprinsteen en Aretha Franklin. We luisterden ademloos naar de sprekers, niemand leek ook maar een moment te twijfelen over wat hij of zij wilde zeggen, niemand was zenuwachtig. Omdat we moe werden van het hoge hope, change en together gehalte begonnen we te focussen op foutjes die mensen zouden maken, maar dat gebeurde niet. We schakeldenbij wijze van adem pauze over naar de knuffelhistoricus die op een ander kanaal bezig was de Algerijnse onafhankelijkheidoorlog tegen Frankrijk uit de doeken te doen.Vooral de legendarische martelpraktijken van het Franse leger kwamen aan bod. Na die oorlog heeft veel Frans leger personeel les gegeven aan Amerikaanse militaire academies op het gebied van stadsguerrilla.Een Franse ooggetuige en overlevende van de martelpraktijken in Algerije die daar een boek over schreef, herkende beelden van Amerikaanse martelpraktijken in Irak direct. Zo liggen Algiers eind jaren vijftig en Irak 2007 dichter bij elkaar dan we zouden verwachten. Niet voor neist wordt het boek van de ooggetuige opnieuw uitgegeven merkte de ooggetuige zelf fijntjes op.
Bang dat ik per ongeluk Will Smith zou missen schakelde ik terug naar Obama. We vielen met onze neus in de boter: Shakira kwam net op en ze had een leren broek aan. Daarna hield Joe Biden een vlammende bijna schreeuwende speech en we hadden nog steeds geen foutje gehoord.
Er werd veel gesproken over de emancipatie beweging van zwarte Amerikanen. Het ging over Rosa Parks die in Montgomery Alabama weigerde haar plaats af te staan aan een blanke reiziger. Een belangrijk moment in de Amerikaanse burgerrechten beweging. Op een vreemde manier doet Rosa Parks me denken aan Saartje Baartman. De Hotentot vrouw die op Europese kermissen en exposities werd getoont als de hottentot venus. Die vergelijking slaat nergens op, maar ik dacht aan haar omdat de Volkskrant open op tafel ligt met een artikel over het negentiende eeuwse gebruik om exotische mensen tentoon te stellen. Het Teylers musuem in Haarlem heeft blijkbaar een tentoonstelling over de negentiende eeuwse fascinatie voor de ander. Lappen, bosjesmannen, indianen; ze werden soms met hele dorpen op een wereldtentoonstelling neergezet. Vooral de Duitser Carl Hagenbeck was er goed in om hele volkstammen inclusief hun dorpen van het ene land naar het andere te verhuizen. Maar we doen het nogsteeds, zo lees ik. In 2002 werd in het waalse dorpje Yvoir een pygmeeën dorp nagebouwd waar natuurlijk weer veel politiek correcte ophef over werd gemaakt. Wat ik me trouwens wel af vraag is waar die gezellige Peruanen zijn gebleven die je tot een paar jaar geleden nog volop in het straatbeeld zag. Volledig verkleed en met olijke hoedjes op betoverde ze het publiek met hun elektrisch versterkte panfluit geluiden. Daar hoorde je trouwens nooit ophef over, zogenaamd zeker omdat ze daar vrijwillig zaten. Dat geloofd natuurlijk niemand. Ik ben wel benieuwd wat er met ze gebeurd is.
Obama was aan de beurt en eindelijk sprak hij de verlossende woorden. Dat wil zeggen de struikelwoorden waar we op zaten te wachten. Het waren er twee, eentje ging ongeveer zo: 'Its not about the marble that surrounds us, its what is...what fills the space between them.’ Toegegeven het waren geen grote fouten, maar ze waren precies genoeg om ons op te beuren. We wisten zeker dat Obama dit voor ons had gedaan, om te laten zien dat hij ook maar een mens is. Wel jammer dat Will Smith z’n gezicht niet heeft laten zien, dat had de avond echt compleet gemaakt.

Twee maten

In de Volkskrant van 14 januari schrijft Rolf Bos dat het toch opvallend is dat
Moslims zoveel demonstreren tegen het conflict tussen Israël en Palestina. Als een pavlov reactie gaat men overal de straten op. Er wordt zelfs in Khartoem gedemonstreerd tegen Israël, de VS en het westen in het algemeen. De situatie is er nogal explosief. Khartoem, of all places! In Darfur zijn door de oorlog daar al meer dan 300 duizend doden gevallen en de Arabische wereld zwijgt als het graf, geen enkele demonstratie tegen het geweld in die regio. Op de voorpagina van de Volkskrant dit wekeend staat op een foto een schoolklas die drie minuten stilte in acht neemt voor doden in Gaza, dat zijn er 900 tot nu toe. Is dat ook gebeurt met Darfur? Ik kan het me niet herinneren. De Arabische wereld is opvallend stil als het om Darfur gaat. Hoe zou dat toch komen? Heeft het er misschien mee te maken dat in Darfur moslims moslims afmaken? Israël mag dan fosfor bommen gebruiken, ze trekken ten minste niet moordend, verkrachtend en brandstichtend door Gaza. Wat de arabieren in Darfur doen is etnische zuivering, wat de israeli in Gaza doen is vooral een hoploze zaak. Sudan staat nog op het lijstje van de Amerikanen om er binnen te vallen, ik hoop dat het er nog van komt want het lijkt me een moreel te rechtvaardigen oorlog. Ik ben dan vooral benieuwd naar de reactie van de Arabische wereld.

Bergwandeling

Het leuke aan een behandeling door studenten bij de tandheelkundige opleiding ACTA is
de terminologie die tijdens de behandeling over je wordt uitgestrooid, zonder dat ze het tegen jou hebben. De student assistent en de student tandarts becommentariëren je gebit tegenover elkaar en zelf luister je als geïnteresseerde derde mee. Het klinkt soms alsof ze een bergketen beschrijven met geografisch aandoende termen als eerste molaren, premolaren en van centrale naar laterale snijtanden. In plaats van twee en een half uur in een tandartsstoel te hebben gelegen, genoot ik van een bergwandeling.

Rokende Dichters

Halbe Dijkstra, kamerlid voor de VVD, speelde zichzelf in kijker vanavond door tijdens het programma Pauw en Witteman het idee te lanceren om tijdens carnaval het rookverbod op te schorten. Dit leidde uiteraard tot de voorspelbare discussies waar Pauw en Witteman patent op hebben. Witteman: 'En is door rood rijden dan ook ineens toegestaan omdat het niet te controleren is?'
SP kamerlid van Bommel, die ook aan tafel zat, wilde wel toegeven dat wellicht voor kleine kroegen een uitzondering gemaakt moet worden. Dat is een idee, als de castelein zelf ook rookt, waarom niet? Toch vind ik dat we ook een uitzondering moeten maken voor dichterskroegen. Alle dichters die ik ken roken. Of ze zijn, zo tegen hun derde bundel, eraan begonnen. Misschien heeft het met inspiratie te maken. Het probleem voor de inspectie is antuurlijk dat iedereen zich dichter gaat noemen, dat gebeurd toch al veel te vaak. Ik stel daarom het volgende selectie criterium voor om roken in openbare gelegenheden toe te laten: 'roken mag als je kan aantonen dat je daarmee niet het seksuele instinct van een onbekende cirkel personen wil opwinden zonder enig artistiek of verlichtend doel.'

cynische afbeeldingen

Na jarenlange discussie is de pro Kremlin partij Verenigd Rusland eruit: ‘onder pornografie worden verstaan naturalistische, cynische afbeeldingen van de geslachtsdaad en gedetaileerd vertoon van naakte, menselijke genitaliën tijdens seksueel contact, met als doel het seksuele instinct van een onbekende cirkel personen op te winden zonder enig artistiek of verlichtend doel.’

Vooral het gebruik van de kwalitatieve term cynisch in een juridische tekst is volgens mij typisch Russisch.

As long as there is airconditioning

Ik hoorde op de BBC een reportage over phoenix Arizona. Door de bevriezing van de kapitaalmarkt zijn alle bouwprojecten afgeblazen. Op een plek waar een shopping mall geplant was,ligt alleen een keurige parkeerplaats. S'avonds schieten de lampen aan, maar er zijn geen auto's want ook de shoppingmall zal er voorlopig niet komen.
Mensen vluchten letterlijk uit Phoenix weg omdat ze hun huizen niet meer kunnen betalen. Rond 1300 was er ook sprake van een massale vlucht uit het gebied. Toen waren het de Hohokam indianen die het gebied verlieten omdat ze met te velen waren en de grond waarop ze leefden was uitgeput en getijsterd werd door overstromingen.
Toen de verslaggeefster aan een bewoner van Phoenix vroeg of hij ook nu weer zo’n situatie verwachtte zei hij nee: ”There will always be people living in Phoenix, as long as there is airconditioning people will live here."

Te dicht op de feiten

Vanavond vond de jaarlijkse nieuwjaarsborrel plaats van de culturele instellingen van Den Haag. Ingrid Rollema directeur van de Vrije Academie en het Gemak hield een verhaal over de verschillende instellingen en hun ontwikkeling, daarna kwam de nieuwe directeur van het Gemeente museum aan het woord. Ik heb er allemaal niets meer van onthouden, behalve dan één onderdeel van het verhaal van Ingrid. Over alle instellingen had ze wel iets positiefs te melden, behalve over haar eigen instelling. Dat was allemaal moeilijk en moeizaam. Het GEMAK maakt exposities die letterlijk te dicht op de actualiteit zitten waardoor politiek en kunst gevaarlijk dicht bij elkaar in de buurt komen. Er exposeren daar veel kunstenaars uit conflictgebieden en nu focust een tentoonstelling ondermeer op GAZA. Ingrid kreeg een telefoontje van een kunstenaar in Gaza die had moeten exposeren en niet kon komen vanwege de oorlog. Hij zei tegen haar dat wat hij nu om zich heen zag alle beschrijvingen tartte en hij smeekte haar om hulp. Dat is vrij heftig om mee te maken, vertelde ze. Het is inderdaad de vraag of je er dan niet al te dicht bovenop zit, te dicht om nog te kunnen reflecteren, wellicht.

Vinexman

Op een vluchtstrook in Accra staat iedere dag een man. Hij stond daar toen, maar in mijn gedachten staat hij er nogsteeds. Het lijkt net alsof hij staat te wachten op de bus. maar de bus komt niet en hij weet dat heel goed. Met een lederen aktetas naast zich op de grond en een colbertje over zijn arm geslagen staat hij daar en trotseert de helse zon. Ik heb hem een keer aangesproken en hij leek nog volledig bij zijn verstand te zijn. Hij had zijn baan verloren en van het één kwam het ander, hij is op een vluchtheuvel gaan staan. ‘Soms gooien mensen muntjes naar me, vanuit hun auto’s’, zei hij, ‘maar ik vraag er niet om.’
Naast de containerman moet ik nu dus ook al denken aan de vluchtheuvelman. Vreemd is dat. Misschien ben ik bang om ook zo te worden? Wat zou ik dan eens uitkiezen, een buitenwijk misschien? Vanaf half januari tot half maart ga ik inderdaad een maand lang in de buitenwijk ypenburg wonen in een het huis 7x11 dat door een kunst instelling (Heden genaamd) wordt gebruikt voor hun artist in residence programma. Ik ga daar dertig dagen integreren met een (geleende) hond om contatcen mee te leggen en ga deelnemen aan alle mogelijke cursussen die er zijn, zoals schilderen op zijde en Italiaanse voor beginners. Enigszins bang ben ik wel. Bang dat ze me bijvoorbeeld niet meer laten gaan omdat de cursus drie maanden duurt en dat ze na die drie maanden zullen zeggen dat het zonde is als ik de vervolg cursus niet zou doen. Dat ik anders voor niks heb geinvesteerd in het basis niveau.Je wilt mensen ook niet teleurstellen en dan doe je al snel toezeggingen waar je later spijt van krijgt.

een individuele sport

De enige stam in Nederland die zich nog verkleed zijn volgens mij de staphorsters. Je zag ze veel op het ijs vandaag. Schaatsenrijdsters in rokken en leuke hoedjes. Wel op noren, dat dan weer wel. In de Volkskrant van dit weekend stond een mooi verhaal over de elfstedentocht en de betekenis van het ijs voor Nederlanders. Het water dat in Nederland altijd in termen van ‘strijd’ en gevaar wordt gezien, is in de vorm van ijs een vriend, een gevaarlijke vriend maar toch een vriend.
In de middeleeuwen was ijs ook goed tegen inteelt want je kon zo over het water naar het andere dorp schaatsen. Ephimenco schreef een aantal dagen geleden in Trouw een licht chauvinistisch stukje over de Nederlandse volksaard en het contact met de kou. Maxima had er volgens hem dus niets van begrepen toen ze zei dat de Nederlander niet bestaat omdat ze op d everkeerde tijd nederland was binnengekomen, ze heeft de ijsgekte niet meegemakt.Het is natuurlijk een beetje flauw van Ephimenco om het weer op maxima’s bordje te leggen. Er werd dan ook heftig gereageerd met ingezonden brieven waarin mnesen klaagden over zwakke enkels en last van kou en of ze dan misschien geen nederlander zou zijn. Slappe hap natuurlijk, met zwakke enkels kun je de volksaard niet typeren.Maar schaatsen is inderdaad niet voor mensen die piepen. Na een paar dagen schaatsen doet ook werkelijk alles pijn, maar als je daar doorheen bent kun je genieten van de prachtige omgeving. In de eindeloze sliert schaatsers op het meer zag je de ijzers opflikkeren in het zonlicht als honderden flitsen van camera’s die een glimp proberen op te vangen van een celebrity. Dat was dan in dit geval het prachtige winterlandschap waarop ieder cliché van toepassing leek te zijn. Een zwaan vloog loom en laag over mijn hoofd, de zwarte zwemvliezen naar achtereren geklapt. Iemand die ook naar de zwaan keek reed spontaan in een scheur en ging gigantisch onderuit. Het schijnt dat op het ijs ook verbroedering plaats vind en dat we elkaar helpen in moeilijke omstandigheden. Daarvan waren ook vandaag weer ontroerende voorbeelden te zien. Als iemand ten val kwam werd er bezorgd naar diens toestand geïnformeerd en schoten tientallen handen te hulp.
Zelf doe ik daar niet aan mee. Schaatsen is een individuele sport en bovendien wilde ik ondanks de drukte wel een goede tijd neerzetten op de veertig kilometer. Ik deed er twee uur en een kwartier over, dat viel dus wat tegen met dank aan de verbroedering van al die recreanten die voor mijn voeten hebben geschaatst.

Plundergen

Op zwarte vrijdag, de vrijdag na thanksgiving waarop traditioneel in de VS de kerstinkopen worden gedaan, is er een medewerkervan Wall Mart doodgetrapt door een horde losgeslagen consumenten. Savitri D, de vriendin van rev. Billy en directeur van de church of stop shopping zei hierover dat we dit moment moeten uitvergroten om aan te geven dat het geweld helemaal niet vreemd is aan onze vorm van massaconsumtie. Het uitbuiten en de toepassing van geweld begint volgens haar al aan het begin van de productie keten. Het gebeurd zelden dat we ook geweld aan het einde van de productieketen aantreffen (behalve als er geplunderd wordt). De consument wordt over het algemeen dusdanig gekneed en via gebaande paden achter een winkelwagentje langs de schappen gevoerd, dat er niet zoveel mis kan gaan. Totdat je in tijden van economische crisis de prijzen van plasma televisies tot ver onder de winkelprijzen gaat verkopen, zoals Wall Mart deed. Dan prikkel je de consument tot het uiterste en wordt inderdaad het 'plundergen' aangesproken.
Door de consument de schuld te geven van deze ‘stampede’ ontkent wallmart in zeker zin haar eigen marketingstrategieën: We doen er alles aan om de consument koopgek te maken, maar als ze eenmaal gek geworden is, trekken we onze handen ervan af.

nineteen has nothing left in store for you

In de trein op weg naar Utrecht kon ik het niet nalaten twee expat-meisjes af te luisteren. De een was Frans de andere Nederlandse en ze waren allebei negentien jaar oud. Hun vriendjes waren voor korte of langere duur in het buitenland en ze vonden het heel grappig dat ze allebij in precies hetzelfde schuitje zaten.
“No way I’m going to wait for that guy, he is not worth it”, zei de een. De ander zei dat ze wel bij haar vriendje langs wilde gaan maar dat ze bang was dat het dan te serieus zou worden en dat zou niet handig zijn. Hierop gaf de ander haar adviezen over hoe ze de relatie het betse op een laag pitje kon voortzetten. daarne vertelde hoe ze haar rviendej aan de telefoon onde druk zette:'He is such a woosh, he never says anything like that, so I make him say he misses me, by repeatatedly asking him if he does so.'
Erg interessant materiaal allemaal. over geld bijvoorbeeld:

‘There are somedays that you spend all your money once.’
‘yes, if you buy stuff.’
‘I want to babysit or something, I mean, I could work in the weekends.’
‘I applied to become an air hostess, but I heard you actually need some kind of security diplom.’
‘oh you mean like ehbo?’
‘I think its more than that, you need to do some kind of formation, I think I am going to do do that in France.’

Het Franse meisje was bijna jarig.

‘It is strange that I have been feeling twenty for quite some time now, but then I realize I am actuely still nineteen.’
‘its like you are done with nineteen, it has nothing left in store for you.’

Later die dag op de loosdrechtse plassen deed het schaatsen de eerste ronde vreselijke pijn. Mijn voeten vooral en mijn rug. Ik had niet verwacht dat ik er nog overheen zou komen. Het ijs was trouwens ook heel slecht omdat mensen de dag ervoor sporen hadden getrokken in het dooiende ijs en dat was weer vast gevroren. Ook was er veel mist. Maar terwijl de mist alleen maar dichter werd, verdwenen de pijnen langzamerhand en door achter een paar treintjes aan te haken ging het weer bijzonder goed en vandaag zit er weer 25 km op.

Vertrapte Chips

Bob is een eigenaardige kat. Hij laat zich nauwelijks aaien, als hij zich al in het openbaar vertoont. Over het algemeen zit hij achter de cd’s door een kier van de kast naar de woonkamer te loeren. Maar zodra wij naar boven gaan en de deur van de woonkamer achter ons dichttrekken, voelt hij zich in de steek gelaten en begint hij te jammeren en met zijn nagels over de deur te krassen. Iedere morgen als we beneden komen blijkt hij iets gesloopt te hebben. Vanmorgen was dat misschien wel het minst erge, maar het was wel een bende. De blaadjes van een gedroogde roos waren als vetrapte chips over het tapijt verspreid.

ijsgekte

Vandaag heb ik twee uur geschaatst op een meer net onder de Loosdrechtse plassen, de stille plas genaamd. De lucht was koud en droog en de zon scheen laag en fel over de ijsvlakte. Het blijft trouwens nog steeds een vreemde gewaarwording om over het zwartgeblakerde wateroppervlak te scheren. Soms geloof je het niet echt en zien grote stukken maagdelijk ijs eruit als onbevroren water, je vermoed er op zijn minst ieder moment doorheen te zakken. Maar dat gebeurd niet, het is kijhard. Met de wetenschap dat we waarschijnlijk weer twaalf jaar zullen moeten wachten voordat er weer ijs ligt, zijn we negen keer het meer rond gegaan. Het waren vooral rugklachten die ons uiteindelijk deden stoppen. Ik ben bang dat ook ik slachtoffer ben geworden van de massahysterie die iedereen sinds deze week in zijn ban lijkt te hebben.

Communicatideskundigen

Sommige wervende teksten gaan zo ver in hun pogingen om te behagen dat ze ronduit smerig beginnen te klinken. Wat dacht u van de ov fiets die door de NS in de markt wordt gezet als ‘individueel natransport’. Je ziet eraan af dat een team aan communicatiedeskundigen een avondje te lang heeft zitten napielen en vergeten zijn door te trekken.

Het gevoel is altijd gebleven

We reden vanaf de Albert Heijn XL over de Hogewal linksaf de Zeestraat in langs het Hilton Hotel, dat al ongeveer een jaar in aanbouw is en ik zei:’In China was het allang afgeweest’. ‘ja’, zei G,’ Dat zal ook wel weer met de crisis te maken hebben’. Ik sloeg rechtsaf de Sophialaan in, langs de ambassade van Canada. Dit is een route die G nooit neemt, dat heeft met persoonlijke voorkeur te maken. Ooit lang geleden toen we nog niet in Den Haag woonden kwam ze daar vaker. Met lijn drie kwam ze dan vanaf haar oma over de rotonde van de Alexanderstraat en de Sophialaan waarop een ruiterstandbeeld staat. Een ding dat Willem III daar nog heeft neergezet en volgens mij iets met Nederalands Indie te maken heeft.’Toen wist ik nooit waar ik was, ik kon me op geen enkele manier oriënteren en ook al weet ik nu heel goed waar ik ben is dat gevoel is altijd gebleven.’

containerman

Ik ken een man die woont in een container. Een grote ruime zeecontainer met airco. De zeecontainer staat aan de kust van west Afrika, in Ghana om precies te zijn. Ik heb hem jaren geleden een paar keer ontmoet via mijn vader die hij had opgelicht. Dat is wat hij deed, mensen oplichten. Daarom kan hij Nederland ook niet meer in, teveel schuldeisers.
Soms denk ik aan die man.

cliches

Vandaag bij een overzichtstentoonstelling van Victor en Rolf geweest in het centraal museum van Utrecht. In een interview over hun parfum Flower Bomb zei Victor:’if you want to communicate you have to talk in clichés.’
Ik denk dat hij daar gelijk in heeft, maar de truc is nou juist om het cliche op een originele wijze te verpakken.

Zomaar wat flarden uit het oude en spliksplinternieuwe jaar

1ste kerstdag: De wanden waren versierd met verscheidene hooivorken in allerlei soorten en maten, er hing een tot poster formaat opgeblazen vergeelde foto van twee nors kijkende zeeuwen en op een vliering stonden tussen een slordig getimmerde stal een plastic koe en een plastic ezel wezenloos voor zich uit te staren. Een inrichting die de indruk moest wekken dat ik mijn dorade filer in een authentieken stal zat te eten. De vis was overigens prima. Later op de avond zat ik vol en nog weer later was ik uitgepraat.

2de kerstdag: Een van de ontwerpers van het plan tot overname van het ABN deel van de Fortis bank zei tegen mij dat het makkelijker was om voor Zalm te werken dan voor Bos:‘Bos is in tegenstelling tot Zalm een politicus, hij houdt ervan om te onderhandelen. Zalm was veel meer een recht door zee waardoor alle partijen wisten dat er bij hem niks te halen viel.Bos is veel vager, houdt van een bepaalde speelruimte. Hij is een man van het wisselgeld.’


Aardappels: Het oude vrouwtje vroeg zich hardop af hoe ik nou mijn aardappels (ze zei: ‘je aardappels’) kon eten zonder jus. Daar kon ze zich geen enkele voorstelling van maken. Aardappels eet je met groente en een stukje vlees, en ja, met jus natuurlijk.
Hierop kreeg ik spontaan een soort black out. Aardappels zonder jus, ik had er werkelijk geen idee van hoe dat eruit moest zien.

(later zou ik natuurlijk hebben gezegd: met rozemarijn en olijfolie in de oven en dan zou ik er misschien aan toevoegen dat ik dat van Jamie Oliver heb geleerd. Ik zou hebben gezegd dat ik Jamie zou raadplegen onder het kopje aardappels en dat Jamie je meestal aanmodigd met bewoordingen als 'gooi een handvol rozemarijn (nice and easy) over de aardappels (your patatos) een goeie scheut van de allerbeste olijfolie die je in huis hebt en dan de oven in (you want them nice and crunchy).’ Maar ja dat bedacht ik me jammer genoeg allemaal pas later, vooral dat ‘nice and crunchy’ had ik graag tegen dat omaatje gezegd.)


Oud en nieuw is een dwingend feest:
Je denkt: ik doe er niet aan mee ik ga om half een naar bed. Maar dan gaat de telefoon of je toch niet mee wilt doen aan een bescheiden feestje bij de buren. Je denkt: ach het kan geen kwaad, je neemt een paar slokken champagne wenst een aantal mensen gelukkig nieuwjaar en je taait af. Maar er bellen ook nog anderen die vragen wat je gaat doen met oud en nieuw en je zegt dat je bij de buren zit en de anderen vragen of ze er ook bij mogen zitten en je stelt het voor aan de buren, die dat wel een goed idee vinden. En daar zit je dan met een mannetje of vijf in de woonkamer van de buren waar eigenlijk niet gerookt mag worden, maar omdat het oud en nieuw is mag het wel voor een keer. Dus sommigen gaan los als doorgedraaide schoorstenen. Je denkt: shit, kan dat eigenlijk wel zoveel roken? Gaat dat niet in de gordijnen...En ondertussen steek je er zelf ook nog maar eentje op. Maar het blijft helemaal niet bij sigaretten er zijn nog meer genotsmiddelen meegebracht in de vorm van poeders en pillen (zijn er ook genotszalfjes?) en je denkt nog net als je je neus naar achteren gooit: ik moet naar bed. Maar dan is het twaalf uur en je slingerd elkaar de bekende cliches naar het hoofd terwijl je er twee paketten vuurwerk doorheen knalt en dan is er geen houden meer aan en je loopt maar naar de stad om te kijken of er nog iets open is. Er staat een hek om de grote markt, de entree is belachelijk hoog en je denkt: er is vast nog wel iets open. Je komt uit in een homokroeg waar je een paar biertjes drinkt, maar waar het je begint te duizelen van al het geknipoog en de gebarentaal lijkt wel een mimespel waar je niks van begrijpt en rond een uur of half vijf heb je het wel gehad, je gaat naar huis en komt natuurlijk nog op de valreep in een soort knokpartijtje terecht. Iemand geeft je een kopstoot en je lip ligt open want diegene die de kopstoot gaf was te klein om je neus te raken en je rent een eind weg om eventuele achtervolgers af te schudden en dan kom je thuis en gaat in bed liggen en je vraagt je af hoe het toch weer zover heeft kunnen komen, waarom het dit jaar net als het jaar ervoor, toch weer niet is geworden wat je had gehoopt.