Een vriend van mij had laatst de toekomst gezien.
Hij zei: ’Het wordt niet 1984 van Orwell, maar a brave New World van Huxley.’
Wat hij bedoelde was dat we niet in een realiteit zullen gaan leven waarbij jij niet alleen tv kijkt, maar de tv ook naar jou kijkt zoals Orwell suggereert. Maar we zullen worden beheerst door technologie en rationalisme. Wikipedia meldt het volgende over de roman:’ De mensen zijn gezond en gelukkig, oorlog en armoede kennen ze niet. In die zin lijkt het werk eerder een utopie dan een dystopie, zij het op ironische wijze, want traditionele waarden als liefde, trouw, gezinsleven, kunst en godsdienst bestaan niet langer, evenmin als de vrije keuze voor een individueel bestaan.’
Ik geloof dat mijn vriend gelijk begint te krijgen. Klagen we niet met zijn allen over de kunstmatigheid van het leven en kunnen we er tegelijkertijd niet genoeg van krijgen? Begin volgend jaar verschijnt het boek Reality Hunger van David Shields, waarin de auteur zich verzet tegen de gebeeldhouwde roman die de werkelijkheid veel te gepolijst weergeeft terwijl die werkelijkheid al zo kunstmatig is. Vele auteurs hebben zich al positief uitgelaten over dit boek dat eigenlijk een manifest is.Hiervan is John Coetzee de opvallendste, dit is een deel van het citaat:" I, too, am sick of the well-made novel with its plot and its characters and its settings. I, too, am drawn to literature as (as Shields puts it) 'a form of thinking, consciousness, wisdom-seeking'. I, too, like novels that don't look like novels."’
Waarom zou een roman met een opbouw niet kunnen leiden tot een belangrijk inzicht?
Shields beweert dat we steeds grotere brokken realiteit in onze boeken moeten opnemen, meer citaten uit van alles en nog wat zodat er een collage ontstaat.
Wordt de wereld begrijpelijker of leren we iets meer over onszelf door een collage aan te bieden van stukjes realiteit in plaats van een nieuwe realiteit te construeren die een schaduw vooruitwerpt op wat komen gaat? Ik denk dat er wat al te gemakkelijk aan de kwaliteiten van de roman voorbij wordt gegaan. A Brave New World zou ons toch aan het denken moeten zetten.
