Afgelopen weekend zijn we naar twee films geweest. Avatar van James Cameron en Das Weisse Band van Michael Haneke. Hoewel het twee totaal verschillende films zijn, zowel wat betreft genre, als aanpak als ook budget, lijken ze meer op elkaar dan je zou denken. In zekere zin gaan beide films namelijk over een visie op het dorps- en plattelandsleven ten opzichte van het geciviliseerde bestaan in de stad.
In Avatar, de spectaculaire 3D film van James Cameron, is er sprake van een grote dosis Oriëntalisme geprojecteerd op de planeet Pandora waar mensen in dorpsgemeenschappen dicht bij de natuur wonen. Das Weisse band gaat ook over een dorp en het plattelandsbestaan, maar dan in Duitsland vlak voor de eerste wereld oorlog. In dit dorp is het helemaal niet zo gezellig. Er gebeuren vreselijke dingen, alleen weet niemand wie er voor verantwoordelijk is, vooral omdat er niet over gepraat mag worden. De stadse politie toont zich erg clichématig stads als ze niet geloven dat een kind visioenen heeft gehad van de mishandeling van een gehandicapt kind. De ratio van de stad versus het gevoel van de plattelander. Haneke echter portretteert de dorpsbewoner als dom, achterbaks of loyaal aan de lokale baron. De baron en de barones zijn zo ongeveer de enige verstandige figuren van het dorp. Verstandige goed opgeleide mensen die echter ook niet van rampspoed verschoond blijven. Het geheel is sober en erg art house-achtig gemaakt. Dit in tegenstelling tot Avatar waar helemaal niets sober is. In een gigantische stijl wordt hier het goede dorpsleven van de blauwe inboorlingen geplaatst tegenover de brute kracht van de ‘geciviliseerde’ aardbewoners die louter geïnteresseerd zijn in de grondstoffen en niets willen weten van heilige bomen en voorvaderen.Uiteindelijk winnen de onderdrukte stammen van de oppermachtige vijand. Ook in Das Weisse Band is er sprake van een oorlog, alleen vaagt die het dorpsleven uit zonder het per se op dit dorpsleven gemunt te hebben (na de oorlog koopt de hoofdpersoon een huis in de stad en heeft nooit meer iemand uit het dorp gezien).Haneke laat zien dat het kwaad niet van buiten komt, maar zich in het dorp zelf schuil houdt. Ik vond de film tegenvallen. Alles wat Haneke heeft willen vertellen hebben we ook al in Dogville van Lars von Trier gezien, alleen dan beter omdat die Haneke ook in soberheid voorbij streeft. Natuurlijk hoeven we bij Avatar ook niet over het verhaal te beginnen, maar de film was extreem onderhoudend. Ik zat drie uur lang aan het scherm gekleefd, compleet overrompelt door vliegende draken, spectaculaire stunts en de brute machinerie van de oorlogsindustrie.
