Warlords

Op vijf april aanstaande zijn er verkiezingen in Afghanistan. De PvdA’er Thijs Berman gaat als hoofd van de VN commissie naar Afghanistan om het verkeizingsproces waar te nemen. Sommige kandidaten zijn bekende ‘warlords’ en hebben soms nog een prive leger (zie dit artikel van de New York Times). De enige kandidaat die dat niet heeft is Qayum Karzai de broer van de huidige president (die enkele restaurants bezit in in Baltimore). Het is echter vrijwel zeker dat Qayum geen schijn van kans maakt. Wat gaat Berman precies waarnemen?, vraag ik me af. Gaat hij toezien dat er eerlijke verkiezingen plaatsvinden tussen oorlogsmisdadigers? Hij heeft weinig keus ben ik bang. 

Herengracht, nat op nat

Ik logeer bij een vriendin op de Herengracht. De vriendin is er zelf niet. Ik pas even op haar huis. Terwijl ik vanmiddag achter mijn laptop door de ramen naar buiten keek naar de gracht, de Herengracht, zag ik in de regen een spuitwagen van de gemeente. Ik keek ernaar en dacht: dit voelt niet goed, dit is nat op nat. Daarna bedacht ik dat ik bellen moest met het bureau van de gemeentelijke reinigingsdienst om te zeggen dat ze een handdoekwagen sturen moeten. Dat de straat niet nat maar juist drooggewreven moet. Toen kwam ik weer bij zinnen. Dit is mijn huis niet, besefte ik, en niet mijn stad. Ik pas alleen maar even op. Zo kwam het dat ik niet belde en het bureau nooit te weten kwam wat ik dacht en zo werd ook de spuitwagen nooit teruggeroepen en maakte z’n zinloze rondes door de stad; nat op nat.

Ideeënwereld

Vanavond heb ik gegeten met een vriend die kort geleden in retraite is geweest voor een weekend om aan een ayahuasca ritueel deel te nemen (ik schreef er hier al eerder over)  Eerst moest hij daarvoor minstens een week geen alcohol drinken en geen koffie. Hij heeft een behoorlijk hallucinatie gehad, vertelde hij. Zijn geest had zijn lichaam verlaten en hij betrad de wereld van de ideeën, de bron waar alles uit voortkomt. ‘Alle ideeën waren daar en ik realiseerde dat mijn lichaam een instrument was dat ik kon gebruiken in de echte wereld.’
Verder was zijn gezicht te klein voor de glimlach die hij daarbij voelde. Ik vind ayahuasca een fascinerend goedje, maar voorlopig ben ik er nog niet helemaal klaar voor. Vooral niet omdat je te maken hebt met anderen die geluiden maken en hardop allerlei trauma’s aan het verwerken zijn. Mijn vriend voelde zich goed en hij drinkt nog steeds geen koffie en alcohol.

ironie als onschuldig tijdverdrijf

Er verschijnen steeds meer artikelen in de media die zich tegen ironie richten. In de New York Times las ik al eens iets over de hipsters van Brooklyn. In de volkkrant stond ook een verhaal over de dominantie van ironie op internet. ‘Inside jokes’ van hipsters die zich boven de massa plaatst. Dat is wat bijvoorbeeld op deze site gebeurd (toegegeven, het is best flauw). Dan vind ik Kim jong il looking at things grappiger.  Het mag niet meer volgens velen.
Toch zullen we moeten erkennen dat we op een veel breder vlak ironisch zijn geworden. De Europese cultuur is gemusealiseerd en daarmee dus ironisch geworden. Arnon Grunberg omschrijft dat mooi in een lezing die hij voor het NIAS hield en die staat afgedrukt in de Groene Amsterdammer. Met westerse hulp is het museum in Kabul weer opgeknapt, maar aan de oorlogssituatie in Afghanistan is weinig veranderd. Een leger dat scholen opent, zal voor de gemiddelde Afghaan een teken van zwakte zijn. Ook Hitler ziet men daar als sterke man. Een ironisch boek over Hitler dat in Duitsland wekenlang de bestseller lijsten domineerde, zou in Afghanistan niet begrepen worden.
In het Volkskrant artikel van 30 november 2013 wordt Joost de Vries aangehaald. Hij voorspelt een nieuwe serieusheid:

In de literatuur ziet hij wel een kentering richting de zogenoemde 'nieuwe ernst'. Auteurs die eerst nog postmoderne boeken schreven, zoals Dave Eggers, hebben nu een meer moralistische agenda. De discussie over de grappen van Gordon is misschien ook wel een teken dat de nieuwe ernst tot de samenleving doordringt, denkt De Vries. 'Er is een groot verschil tussen wat Gordon letterlijk zegt en wat hij meent. Ik geloof wel dat hij niet racistisch is, maar toch wordt hij er - terecht - op aangesproken. Voorheen dachten we misschien dat iemand best zo'n grap kan maken.'

Ook Arnon Grunberg sluit die nieuwe serieusheid niet uit. Hij formuleert het wel heel anders:

Als de export van de museale gedachte daadwerkelijk mislukt, valt te vrezen dat het omgekeerde zal gebeuren. Met andere woorden, als Afghanistan niet Europeser wordt, zullen wij misschien worden gedwongen Afghaanser te worden. Het proces van normalisatie marcheert immers onvermijdelijk door. Zo heeft Duitsland aangegeven dat het zich niet meer wenst te onttrekken aan militaire verantwoordelijkheden. Het verleden mag geen excuus zijn voor comfortabel wegkijken, aldus de Duitse president.

Ironie mag dan infantiele spielerei zijn. Het is een relatief onschuldige tijdverdrijf vergeleken met de heldenverering van oorlogsmisdadigers zoals in Afghanistan gebruikelijk is.

Utopisch denken

Gisteren kwam bij Tegenlicht Rutger Bregman aan het woord (hij is een historicus). Bregman mocht vertellen over de noodzaak van utopisch denken. Breughels schilderij van Luilekkerland werd getoond en hij legde uit dat we daar nou juist zijn aanbeland zonder dat we het doorhebben. We realiseren helemaal niet dat we de ellende van de middeleeuwen achter ons hebben gelaten. Hoewel de aankondiging van het programma behoorlijk ronkend was, ‘de noodzaak tot utopisch denken’, bleek de uitzending uiteindelijk niet meer dan een slap soort zomergasten te zijn. Bregman kwam helaas niet veel verder dan ‘stating the obvious’; we hebben het goed en het verlangen naar een simpeler, minder kapitalistisch, back to basic leven is naïef (zie daarvoor de andere Tegenlicht uitzending mensen van nu). Tegen het einde kwam dan het utopische denken van nu aan bod: Dat we van het idee af moeten dat we voor ons geld moeten werken. Hij had beter een stap verder kunnen doen door te zeggen dat we van ons geld afmeten  Dat is misschien ook wat hij bedoelde want als je stopt met werken voor je geld, wordt geld waarschijnlijk ook minder waard, zo stel ik mij voor. Die vraag kwam trouwens niet aan bod. Als we een basisinkomen krijgen van 2000 euro per maand, wat kan je dan met dat geld doen? Om het verhaal rond te breien was het dan wel leuk geweest als hij weer naar de middeleeuwen had verwezen en had gezegd dat toen in kleine dorpen geld heel ongebruikelijk was en men de dingen oploste door spullen te ruilen. Eens in de zoveel tijd kwam men samen en werd er bepaald wie nog iets aan iemand verschuldigd was, in dat soort omstandigheden werd er nog wel eens met muntjes geschoven. Schuld was in de middeleeuwen de lijm van de samenleving (dit staat in het boek Debt, The first 5000 years) 

Leren van de gans

Vandaag las ik over de grauwe Gans in de Volkskrant. Intelligente beestjes. Ze hebben geleerd van de jacht. Ze waren bijna uitgestorven in de jaren zeventig, nu broeden ze in de stad. In de stad wordt niet op ze geschoten. Ganzen vliegen vaak over de kop naar de drinkplas. Dat is geen evolutionaire noodzaak, maar pure spielerei.
Het is opvallend dat in 2005 de Volkskrant nog schreef over de plaag van de grauwe gans. Er werd toen geconstateerd dat er 170 duizend euro schade werd veroorzaakt aan landbouwgewassen. Spielerei voor de gans wellicht, maar de boeren denken daar vast anders over.

Pop-up Cynisme

‘Pop-up’ en ‘schuif-in’ en ‘tussentijd’ zijn begrippen die zijn ontstaan vanuit de creatieve sector. het waren artistieke ondernemers, kunstenaars en architecten die kansen zagen op plekken waar het leven in de stad aan het doodbloeden was door sloop en eeuwig durende nieuwbouw. Inmiddels heeft de stedenbouwkundige politiek er ook lucht van gekregen (Stedenbouw is altijd politiek). Een artikel uit het blad Vice over een project in Londen laat haarfijn zien dat dit taalgebruik reeds lang is overgenomen door neoliberale krachten.

Het gaat over de Artworks Elephant pop-up mall in de wijk Elephant en Castle (Zuid Londen), dat er is neergezet terwijl deze wijk een vernieuwingsoperatie van 1,5 miljard pond ondergaat. Vernieuwen wil zeggen dat de armere mensen die hier woonden worden weggestuurd en dat er nieuwe veel duurdere huizen voor in de plaats zullen komen.

Een braakland waar een speelplaats op stond en dat door de buurt werd gebruikt om samen te komen, daar wordt nu een pop-up mall neergezet met zogenaamd hetzelfde doel: mensen samenbrengen waar eerst niks gebeurde. Dit is neoliberale stedenbouw van de meer cynische soort. Je noemt het stadsvernieuwing, maar de onderliggende agenda is: straf de armen.

De Pop-up shop is een injectienaald om een gevoel van rauwe stedelijkheid en van urgentie bij de consument te bewerkstelligen. Koop nu want zo meteen zijn we weer weg. Daar is niks mis mee natuurlijk, maar het wordt misschien tijd dat we er minder hoogdravend over doen. Diegene die de Pop-ip het meest gebruiken zijn geen nieuwe creatieve ondernemers, maar uitgesleten merken. Pop-up is inmiddels een marketingtruc in plaats van een artistiek bevlogen project. De Artwork Elephant mall is een stapel containers gevuld met puur neoliberaal cynisme.

Auto's

Bij de laatste uitzending van Tegenlicht ging het over auto’s. Ik heb nooit iets met auto’s gehad, behalve dan toen ik drie jaar oud was en veel speelde met een speelgoedvariant van de Volkswagen Kever op het zeil van mijn slaapkamer die was bedrukt met een snelwegmotief.  Jongeren zijn vandaag de dag liever online dan dat ze een rijbewijs hebben. In de documentaire werd gezegd dat  auto's minder persoonlijkheid hebben nu ze het computertijdperk zijn ingereden en steeds minder onderdelen nog echt mechanisch zijn.  In de documentaire wordt een woordvoerder van Mercedes aangehaald. Hij zegt: 'De enige reden dat auto's nog wielen hebben is omdat anders de computers over de straat slepen.'
 

Homofobie

In de Volkskrant las ik enkele dagen geleden een column over de vraag waarom de Russen nou precies zo bang zijn voor homoseksualiteit. De Russen zeggen zelf dat ze de wet invoeren om hun kinderen te beschermen. Ik weet niet meer wie de column heeft geschreven, maar er wordt opgemerkt dat het niet eens heel verwonderlijk is dat ze over hun kinderen beginnen omdat het oud Griekse woord voor pederast ook homo betekent. Dat kwam weer omdat voor buitenechtelijke affaires alleen jongens en jonge mannen beschikbaar waren, de vrouwen zaten opgesloten in hun huizen. Je weet wel, het oude Griekenland, waar we de democratie van hebben. Het is natuurlijk hysterisch en overtrokken van de Russen om te denken dat ze met zo’n wet hun kinderen beschermen. Toch zijn wij in Nederland net zo hysterisch. Ook wij willen op haast irrationele wijze onze kinderen beschermen. Kijk maar naar het opstootje in Utrecht. Die mensen lijken zich niet te realiseren dat er duizenden pederasten rondlopen, om maar te zwijgen van massamoordenaars, psychopaten en zelfmoordterroristen. De meesten fantaseren alleen maar over hun diepste verlangens. Anderen, zoals Anders Breivik, voeren ze uit. De illusie van de een 100 procent veilige samenleving is nog steeds springlevend.

Het Paddenstoelenprobleem

Vandaag werden er plannen en ideeën gelanceerd voor de Binckhorst, een bedrijventerrein bij Den Haag. Sinds de gemeente heeft bepaald dat hier organische ontwikkeling mag plaatsvinden, is de Binckhorst een speeltuin geworden voor architecten, vormgevers en kunstenaars die met leuke en slimme ideeën rondlopen. Er werd vandaag een Binckhorst lettertype gepresenteerd en ik hoorde dat het biermerk Kompaan een speciaal Binckhorst biertje heeft gemaakt met een schuurpapieretiket dat nu al is opgenomen in het officiële cultureel erfgoed van Den Haag. Een architect had de afvalstromen geanalyseerd en kwam tot de conclusie dat koffiedik nog wel eens de oplossing kon bieden voor een hoop problemen. Zo kon het paddenstoelprobleem worden opgelost. Paddenstoelen groeien goed op koffiedik. Waar dat koffiedik vandaan moest komen had ik in de gauwigheid even gemist. Waarschijnlijk van het KPN kantoor dat op de Binckhorst staat. Bij de KPN doen ze niets anders dan koffiedrinken, heb ik gehoord. Koffiedrinken en door het raam naar beneden kijken. Daar zien ze dan de kunstenaars en architecten en vormgevers met hun grassroots plannetjes. ‘Allemaal linkse hobby’s,’ hoor je ze denken. Ze hebben gelijk. Wat is ontwikkeling anders dan het kunnen uitoefenen van linkse hobby’s?

Zwembadhonden

Lenie ’t Hart zit allang niet meer in het bestuur van de zeehondencrèche in Pieterburen, maar ze heeft er nog wel macht en haar ideeën vinden hun weg in het beleid. Dat beleid heet: Zeehondjes doodknuffelen. In de Volkskrant lees ik dat het personeel van de crèche staakt en vindt dat de opvang wel wat minder intensief kan. De beesten worden gepamperd en krijgen veel te veel medicijnen.
Vervang 'zeehondencrèche' voor 'bejaardencentrum' en je zou nauwelijks iets hoeven te veranderen aan de tekst van het krantenartikel. Ook onze ouderen krijgen teveel medicijnen en worden teveel gepamperd. Het verschil tussen bejaarden en zeehondjes is natuurlijk dat bejaarden niet meer losgelaten hoeven te worden in de Waddenzee. Behandel een zeehondje als een bejaarde en hij wordt al verkouden voordat hij de haven van Lauwersoog is uitgezwommen. Lenie 't Hart creëert zwembadhonden die het liefst op de kade liggen te luieren met een medicijnencocktail.

Choqueren

De Noorse massamoordenaar Anders Breivik blijkt ook maar een gewoon mens te zijn. Hij beschouwt de Playstation 2 als een marteling. Zijn dreiging om in hongerstaking te gaan voor een Playstation 3 en grotere keuze uit spelletjes, laat zien dat de mens in de kern een consument is. Beschouw zijn uitlatingen als hogere ironie. Een performance.

Wat is trouwens de overeenkomst tussen een gevangenis en de kunstwereld? De mensen die erin zitten zijn allebei nutteloos voor de samenleving, maar soms roepen ze iets om de samenleving te choqueren.

Daarbij moet worden aangetekend dat gevangenissen meer subsidie krijgen dan kunstenaars. 

Spullen

In een artikel in een serie over geheugen, spullen en de dood, hier terug te lezen op de pagina van de NYT, schrijft Olivia Judson over haar ouderlijk huis in Baltimore en hoe dit tijdens haar jeugd langzamerhand gevuld werd met meubels en spullen. Wat doe je met de spullen als je ouders komen te overlijden? De vader die eerst alleen overbleef had graag willen verhuizen naar een kleiner appartement, maar verwierp deze gedachte in verband met de spullen die hij had. Gevraagd waarom hij daar zo aan hechtte citeerde hij William James: “ The loss of possessions gives a sense of the shrinkage of our personality, a partial conversion of ourselves to nothingness.”
Judson heeft het gevoel dat het eerder andersom is, niet spullen bepalen onze persoonlijkheid maar onze persoonlijkheid geeft betekenis aan de spullen. Toch had ze het gevoel haar vader uit te wissen toen ze dingen begon weg te gooien. 
De these van James lijkt op een andere manier dus wel te kloppen. Als mensen er niet meer zijn dan zijn het de spullen die helpen de weg terug te vinden naar de herinneringen aan die mensen. Met foto’s en films werkt dat helaas minder goed. Zou dat te maken hebben met het feit dat textuur en geur ook een rol spelen bij het ontsluiten van die herinneringen? Misschien heeft het ook wel iets te maken met de bekende these van Walter Benjamin dat er bij de reproductie van kunstobjecten iets (de ziel?) verloren gaat? Ook gewone spullen hebben wellicht een ziel, maar dan meer in persoonlijke niet universele zin. 

Valentijnsdag

Op de museumbrug in Groningen werden rozen uitgedeeld door PvdA medewerkers. In Den haag hing er een kaartje aan mijn stuur. Ik kreeg 20 euro korting als ik mijzelf wilde laten verwennen met Brazilian wax. Ik ben niet eens meer naar huis gegaan, ik moest naar een feestje. De sprookjesfabriek had me uitgenodigd langs te komen. De winkel van de Iranese Shania en de Nederlandse Roy. Shania maakte altijd vanuit huis bruidsjurken en nu hebben ze de stap gemaakt naar een echte winkel. Ik zag het pand van binnen, waar eerst een makelaarskantoor zat, en vroeg me af hoeveel bruidsjurken je moet verkopen om aan de Javastraat te kunnen zitten. Daarna moest ik weer weg, naar Boek in de Boekhorstraat. Er was een opening. Er werden twee mensen getrouwd op facebook (performance). Het boeket werd gegooid gefotografeerd en wie het voor het eerst likete had ‘m gevangen. Ik vroeg me af wat voor dag dit nou was. Toen zei iemand:’Moet jij niet naar huis, naar je vriendin?!’
‘Hoeoe?’
‘Valentijnsdag!’

Territoriumdriften

Vanmorgen kwam de onderhoudsmonteur langs. Niet dat er iets stuk was, maar dit doet hij nou eenmaal ieder jaar en er is altijd wel iets dat hij kan doen. Vorig jaar heeft hij bijvoorbeeld de afwasmachine geïnstalleerd. We vertelden hem dat we sinds een week last hadden van een onverklaarbare stank. De bron daarvan leek uit een inloopkast te komen. We dachten aan een dode rat onder de vloer, zelf dacht hij aan de buurman. De onderhoudsmonteur belde aan om te kijken of hij de oorzaak van de stank kon achterhalen. Bij terugkomst bracht hij verslag uit: ’Kijk, ik doe ook wel eens de afwas niet, zoals jullie, maar wat ik daar aantrof is echt van een andere orde.’ De onderhoudsmonteur beschreef een wereld die ver weg leek, maar in feite door slechts een dunne wand van de onze was gescheiden. Hij vertelde over een oude schurftige hond bij de kachel die hem met lege ogen licht grommend aanstaarde en hem ieder moment naar de keel kon vliegen. Hij vertelde over kattenkots op het tapijt en hij vertelde over de zure stank die in de woning van de buurman inderdaad vele malen sterker aanwezig was. De onderhoudsmonteur stelde voor de kieren en naden van de inloopkast dicht te kitten. ‘Ik zou dit werk echt wel tot mijn 65ste willen doen,’ verklaarde hij naderhand onder het genot van een kopje koffie. Ik geloof het graag, het is namelijk een kletskous, die onderhoudsmonteur. Ondertussen lijkt het me verstandig als iemand met de buurman gaat praten, wie zo'n sterke geur verspreidt heeft last van territoriumdriften en dat kan niet getolereerd worden in een huurwoning. Is dit de taak van de buren? Moet ik met mijn buurman gaan praten, is dat waar participerend burgerschap over gaat? Ik weet het niet. Het is eigenlijk de buurman van de lieve G. Voorlopig kit ik liever de kieren dicht en doe ik alsof die wereld niet bestaat, ook al hoor ik hem geregeld met zijn blinde hondje praten. (ik schreef er hier eerder over)

Wat je eigenlijk allemaal mist als je niet gamed

Virtueel monument in het echt

Het Massive Multiplayer Online Role Playing-Game (MMORPG) EVE krijgt een monument. Niet in de virtuele wereld maar in het echt in Reykjavik, waar het bedrijf CCP dat het spel bedacht, is gevestigd. Het vijf meter hoge monument is bedoeld als bedankje aan de bijdrage van miljoenen mensen (spelers) aan de ontwikkeling van het spel. Je zou kunnen zeggen dat tradities ontstaan door het rituele gebruik van plekken. In die zin is de online role playing game die door mensen van over de hele wereld worden gebruikt een prachtig voorbeeld van het ontstaan van een traditie die hoort bij de cultuur van globalisering.
Het verwarrende is alleen dat die dan weer een uiting krijgt in de openbare ruimte van een nationale structuur. Er zullen veel mensen langs het monument lopen die er niets mee hebben. Is dat dan eigenlijk wel een geschenk aan IJsland, of is dit een Troyaans paard bedoelt om ook andere de virtuele wereld in te trekken ? Een joekel van een reclame zuil met andere woorden.

Ongevederde Tweevoeter

Ze waren er uit. Tijdens het college van Plato in Athene was de definitie van de mens gevallen: De mens is een ongevederde tweevoeter. Diogenes, de cynicus, liep daarop naar buiten, liet een kip kaalplukken en kwam terug in de college zaal en riep: ’Ziehier de mens van Plato!’ Sindsdien luidt de definitie van de mens: ongevederde tweevoeter met afgeplatte nagels.
Het is misschien gek, maar ik moest aan deze bekende anekdote uit de filosofie geschiedenis denken toen Plasterk in het nieuws kwam. Plasterk, de ongevederde tweevoeter, hoeft waarschijnlijk niet weg, maar als de kamer wat te onderhandelen heeft zal hij makkelijker te bespelen zijn. Hij is nu namelijk een ongevederde tweevoeter met afgeplatte nagels.

Stoofpotje Marius

De relatie tussen mensen en dieren heeft mijn warme belangstelling. Eerder schreef ik hier al eens over Leny 't Hart, de zeehondenmoeder. De discussie die toen aangehaald werd ging over twee natuuropvattingen die lijnrecht tegenover elkaar stonden. De ene was: zo min mogelijk ingrijpen. De ander: alles doen om de dieren te helpen. Bij de Deense giraffe Marius, die weg moest wegens overcompleet, leken verschillende natuuropvattingen door elkaar te lopen. Het gezonde beest moest worden geruimd, maar dat gebeurde niet discreet achter een kamerscherm (alkoof in medisch jargon), maar de bebloede kop van de giraffe werd aan de media getoond alsof het een executie betrof. Niks aan de hand, zei de arts, de giraffe dacht dat hij een stukje roggebrood kreeg en toen werd hij voor zijn kop geschoten. Vervolgens werd de giraffe aan stukjes gezaagd en aan de leeuwen gevoerd. Dit was volgens de directie allemaal voor educatieve doeleinden. Maar wat valt er te leren? Kunnen kinderen zo zien hoe het in de echte natuur gaat, dat leeuwen in het wild ook stukjes giraf in hapklare brokken voorgeschoteld krijgen? Ze hadden beter het hele karkas in het leeuwenhok kunnen slepen, dan hadden de kinderen gezien dat deze leeuwen hun neus ophalen voor een dood dier. Leeuwen zijn net mensen geworden; ze willen wel vlees maar het mag niet herkenbaar van een dier afkomstig zijn. Deze leeuwen eten uitsluitend van de keurslager, nog net niet gebraden, maar licht gekookt is geen probleem. Als ze de kinderen zo nodig iets wilden leren dan hadden ze het op de menukaart van het dierentuin restaurant moeten zetten. Vandaag even geen makkelijke hamburger met patat, maar een stoofpotje Marius, daar leert die kleine van. Het gaat om eten of gegeten worden in het leven.

Samba-ei

We waren uitgenodigd om eens langs te komen bij oude bekenden van de lieve G. Ze waren in de buurt komen wonen. De woonkamer was min of meer omgebouwd tot een studio. Er waren nog twee mensen bij. ‘Ja we gaan een jamsessie houden, kies je instrument maar uit. Elektrische gitaar misschien?’ De gastvrouw was geestdriftig en had er bij haar uitnodiging blijkbaar op gehoopt dat ze met twee super muzikale mensen te maken had. We moesten helaas bekennen dat er nooit chemie was ontstaan tussen ons en een muziekinstrument. Ik had ooit een saxofoon gehad, maar wegens gebrek aan een saxofoonleraar ging ik op klarinetles. Ik vond toen dat de klarinet, in tegenstelling tot de saxofoon, geen enkel sex appeal had. Dat vind ik nog steeds. Met de klarinet en ongetwijfeld door de autoritaire klarinetleraar, doofde in mij het verlangen om een muziekinstrument te kunnen spelen.
Pijnlijk was het wel om weer eens met je eigen onkunde op muziekvlak geconfronteerd te worden. Ik vond een ei dat het geluid maakte van een samba bal. Ik begon voorzichtig het ei heen en weer te bewegen en ontlokte daarmee goedkeurende blikken van mijn gastvrouw. Het ging een tijdje goed, maar toen werd ik te enthousiast en schoot ik met het samba-ei uit de bocht. Tijd voor een pauze vond onze gasvrouw. Haar vriend zette een fles Freix Chenet op tafel, maar wij besloten dat het genoeg was geweest. Een glas bubbeltjeswijn, zo hadden we het vermoeden, zou mijn ritmegevoel niet per se ten goede komen.‘We moeten nog wat werken,’ zeiden we bij het afscheid. Werk is altijd een goed excuus.

Touch

Vandaag heb ik een documentaire gezien over Bobby Fisher op Hollanddoc. Een interessante documentaire over genialiteit en gekte. Zijn zesde wedstrijd tegen Boris Spasski op IJsland in 1972 schijnt een hoogtepunt te zijn geweest in de schaakgeschiedenis. Een hoogtepunt van schoonheid en perfectie. Later wordt hij tamelijk onhandelbaar en paranoïde. Ik weet niets van schaken, maar laten we zeggen dat hij z’n plicht op aarde reeds had vervuld en dat er daarom het een en ander getolereerd diende te worden. Op zijn sterfbed zei hij:’Nothing is more healing than the human touch.’

Menselijke Alg

In een oud nummer van het tijdschrift New Formations (nr. 8, zomer 1989) lees ik een artikel van Felix Guattari (net als zijn boek getiteld Three Ecologies). Hierin noemt hij Donald Trump een menselijke alg.

‘As the waters of Venice are invaded by monstrous, mutant algae, so our television screens are peopled and saturated by 'degenerate' images and utterances. In the realm of social ecology, Donald Trump and his ilk - another form of algae - are permitted to proliferate unchecked. In the name of renovation, Trump takes over whole districts of New York or Atlantic City, raises rents, and squeezes out tens of thousands of poor families. Those who Trump condemns to homelessness are the social equivalent of the dead fish of environmental ecology. ‘

Deze inspirerende passage was voor mij reden genoeg om het boek ter hand te nemen.

Informatiestromen

Er is iets geks aan de hand met informatiestromen in Nederland. Soms stroomt het te hard soms stroomt het te zwak. De stroom informatie die naar minister Plasterk en staatssecretaris Weekers ging, was te zwak. Ze leden publiekelijk gezichtsverlies. In het geval van Plasterk ook nog een keer omdat hij niet leek te weten dat er enorme informatiestromen, 1,8 miljoen telefoontabs, Nederland hadden verlaten richting Amerika.  
Sinds de bestrijding van terroristische dreigingen bovenaan de agenda is geplaatst (door de VS) zijn we geobsedeerd met informatie, maar leidt die informatie ook tot kennisvergroting? Dat blijft allemaal zeer de vraag en daar krijgen we ook niets over te horen. Ik krijg de indruk dat die kennis vooral wordt verzameld omdat we nu eenmaal beschikken over megacomputers die daar wat mee kunnen. Die computers schreeuwen om data zodat ze (kans)berekeningen op mogelijk gevaar kunnen maken.
Toch is het een illusie om te denken dat meer informatie leidt tot meer veiligheid. Soms weet een overheid zoveel dat ze door de bomen het  bos niet meer ziet. Niet voor niets lieten Amerikaanse veiligheidsadviseurs na de aanslag op de Twintowers, schrijvers uit Hollywood invliegen om scenario’s te bedenken voor mogelijk nieuwe aanslagen. De informatie van de aanslag op de Twintowers was namelijk wel beschikbaar, al was het zeer fragmentarisch, maar die vliegtuigen...dat had niemand kunnen bedenken. Daar was een nieuw soort verbeeldingskracht voor nodig. 
Aan verbeeldingskracht ontbreekt het nou juist als we het hebben over veiligheid. We focussen op terrorisme omdat de terrorist nog enigszins zichtbaar is. Het echte gevaar moet echter gezocht worden in de klimaatsverandering. Uit Duizenden taps is namelijk gebleken dat de zeespiegel gaat stijgen. Die informatie is gewoon bekent.  Helaas dirigeert de overheid, zeker in Nederland, deze informatiestroom naar de markt en zegt: ‘Doe er wat mee!’ 
Zo'n belangrijk 'veiligheidsvraagstuk' mag je volgens mij niet aan de markt overlaten. Een zelfmoordterrorist spreekt tot de verbeelding, een stijgende zeespiegel niet. Daarom heb ik bovenstaand plaatje bijgevoegd van Europa in 2100 (Hier kunt u een betere versie bekijken).  Nederland is volgens dit scenario gereduceerd tot een microstaat. Er zal een gigantische mensenstroom opgang komen en dit zal een hoop sociale onrust in Europa veroorzaken. Ik hoop dat er ergens in Nederland een denktank - desnoods met behulp van scenarioschrijvers - bezig is over deze reële problematiek na te denken.

Lifestyle & fashion: The onesie

Ik heb me wel eens afgevraagd of Coolcat ooit ‘cool’ zou worden in de zin van ‘camp’. Camp is kleding is met een knipoogje.In 2008 probeerden ze het wel met de Judith Osborne collectie, maar Coolcat net zo mainstream als de Wibra of de Zeeman.  Die laatste kwam vorig nog in het nieuws toen Bas Kosters als ontwerper was aangetrokken. Je zou kunnen zeggen dat het inzetten van een ontwerper, wat Coolcat en Zeeman hebben gedaan, een vorm van knipogen naar zichzelf is geweest. Het echte camp ontstaat spontaan op straat. Zoiets is ooit met de  Mountain T-shirts gebeurd met afbeeldingen van gepaintbrushte dieren. Vandaag de dag is het uiterst lullige  'rompertje' voor volwassenen volledig camp, al vermoed ik vooropgezet spel omdat bijna alle celebrities erin lopen. Het is een best grappig ding, vaak met allerlei 'Coolcat-achtige' prints. Ryan Gosling heeft er eentje aan met gitaartjes erop.  Zo iemand als Brad Pitt of Kate Moss gaan het dan weer heel serieus dragen. Kate Moss speelt vals met een jasje en een riem en Brad Pitt draagt een effen kleur om niet voor lul te lopen. Bij de onesie gaat het maar om een ding;  finaal voor lul lopen. Toch zou ik ook een grens trekken en wel bij de  Scandinavische print. De blije mensen die daarin lopen hebben veel te veel Abba geluisterd. het heeft hun hersenen week gemaakt. Overigens doet de onesie van Kate Moss hierboven wel wat denken aan een leger overall. 

Rolmodel: Dr. Bronowksi

Op de Stone las ik een artikel over Dr. Bronowski. Een Intellectueel en wiskundige uit Polen die in de jaren zeventig programma's maakte voor de BBC. Tijdens een programmareeks 'ascent of men' is hij in Auschwitz. Hier doet hij een hartstochtelijk pleidooi voor wetenschap. Er wordt wel eens gezegd dat wetenschap nummers van mensen maakt. Hij ontkent dit.
Het probleem ontstaat pas als mensen denken dat ze absolute kennis bezitten. Terwijl hij in een poeltje staat met de as van zijn familie zegt hij : ’We have to cure ourself for the itch of absolute knowledge and power…We have to touch people.’
Ondanks het geloof in wetenschap werkte Bronowski in de oorlog voor de RAF om uit te rekenen hoe je met minimaal aantal bommen het maximaal aantal mensen kon doden. 
Hij vat dit niet op als  'tragedy of science' maar als een 'human tragedy'.
Tijdens een ander interview op de BBC door Michael Parkinson, zegt hij: ‘Mensen zijn niet zo onaardig zoals ze zich doorgaans uitdrukken. Dat heb ik geleerd in Duitsland.’
Dr. Bronowski 's levenshouding verdient navolging. Als iemand je uitscheldt, zeg je gewoon:' ik weet dat je diep van binnen heel aardig bent, maar je hebt een wat onbeholpen wijze van uitdrukken.'

Inspiratie

‘Blam, where do you get your inspiration from?’
Mijn Chinese kamergenoot vroeg zich dit in alle ernst af. Ik wou iets zeggen over mijn darmstelsel maar vroeg in plaats daarvan hoe het met haar zat. Zij antwoordde daarop
dat zijzelf geen inspiratie nodig had. Ze is linguïst en ze werkt met data, dat is blijkbaar iets anders. Mijn werk was voor haar een raadsel. Ze dacht dat inspiratie letterlijk uit de lucht kwam als de heilige geest. Ik ontkende. ‘Ik moet hard werken om iets van de grond te krijgen. Je hebt sierpaarden en je hebt werkpaarden. Ik ben er zo een die in het zweet des aanschijns in de weer moet met de ploeg.’
Dit begreep ze wel. Ze is ten slotte Chinees.

Event

Een vriend wees me op deze interessante website over falende architectuur. Mijn aandacht werd getrokken door een artikel over Taksim square waarin werd verwezen naar de kunstenaar Robert Smithson die in dit essay schrijft over een trip naar de New Jersey suburbs en wijst op de monumentaliteit van bruggen en snelwegen. Deze infrastructuur is monumentaal, niet vanwege hun voorkomen, maar omdat ze de buitenwijken belangrijk maken die onder andere omstandigheden verstoken zouden zijn gebleven van de grote gebeurtenissen en verhalen van de geschiedenis. Verder profiteren deze plekken van het feit dat de snelwegen altijd onder constructie lijken te zijn. Het is wat Smithson een omgekeerde ruïne waarde noemt: ’In other words, the seemingly never-ending construction of these large scale projects is itself the historical event which the suburb lacks.’

Zo worden de buitenwijken ook plekken waar iets gebeurd en waar geschiedenis te ervaren valt.