maandag 20 september 2010

GH08: Symbolen

Oude symbolen, de zogenaamde adinkra symbolen, duiken nog overal op in de Ghanese samenleving. Neem het symbool dat bekend staat als Unless God, een vreemd symbool dat wel wat wegheeft van een palmtak met twee slierten aan weerszijden. Een beetje een slordig teken dat misschien beweging probeert uit te drukken. Hij draait net als de Swastika tegen de klok in (de Duitsers die het uit Indiƫ hebben gejat draaiden het om). Unless God vind je terug in gevels van huizen en hotels. Maar ook op servetjes en betonnen open gewerkte muurtegels.


We bezoeken een oud fort bij de stad Cape Coast, tijdens de Engelse koloniale periode (duur: 50 jaar) de hoofdstad van Ghana. Op een plastic stoel bij de ingang ligt een man van rond de veertig languit te slapen, zijn mond hangt open. Als ik mij omdraai zie ik dat er in de rugleuning een Unless God Symbool is verwerkt. We sluiten aan bij een groepje Amerikaanse toeristen, die de afgelopen jaren steeds vaker het verhaal te horen krijgen waarvoor ze zijn gekomen. Dat heet toerisme, je betaalt en krijgt er verhalen voor terug. Amerikaanse zwarten zijn in Ghana om hun roots te leren kennen. Voorheen stuitte hun zoektocht en hun verlangen met Ghanesen te praten over het slaven verleden op weinig begrip. De reactie was vaak,’ hoe zo ontworteld? Je bent rijk, je hebt het goed, wat loop je te klagen over het slaven verleden. De gids legt uit dat de slaven vaak drie maanden in de kelder zaten tot de komst van het volgende schip. Er klinken ooh’s en aah’s uit de groep, waaruit ik na tien minuten ontsnap. Ik houd nooit zo van ‘guided tours’.


Inmiddels zijn we terug in Accra onder het dak van de oude Karimi. Het is gemakkelijk je superieur te voelen over iemand zoals hij. Ondanks zijn gastvrijheid is het namelijk een holocaustontkenner (of er in ieder geval vraagtekens bij zet) en als het gaat om 9/11 geloofd Karimi in een Amerikaans complot. Aan de andere kant is de man ingebed in een cultuur (Libanees) en sociale context die hem geen andere keus geven dan te denken wat hij denkt. Bovendien vallen de joden constant hun land binnen of ze bestoken het met ‘guided misiles’. De Libanese en Arabische identiteit is in sterke mate een anti IsraĆ«lische en anti Amerikaanse identiteit. Kan je daar als individu aan ontsnappen? Ja dat kan wel degelijk, maar niet iedereen wil dat. Karimi is een zakenman, hij wil geld verdienen. Hij is een player geen activist. Zijn afgunst is eerder een gewoonte dan een overtuiging, al weet ik niet goed wat het verschil is. Misschien wel dat hij niet actief de Talibaan steunt.