maandag 30 juni 2014

Soccer


Ik heb me altijd afgevraagd waarom Amerikanen toch het woord soccer gebruiken. 
In de negentiende eeuw werd op private schools zoals die van Eton en van Rugby voetbal gespeeld. Maar zoals wel met meer dingen gebeurde, werden in de negentiende eeuw eeuwen oude spelletjes voor het eerst geformaliseerd en werden er regels opgesteld. 
Op een maandagavond in oktober 1863 kwamen een aantal heren bij elkaar in het onderkomen van de vrijmetselaars in London om de regels van het huidige voetbal samen te stellen. Het spelletje bestond al sinds de middeleeuwen, toen het wat ruiger was, maar er werd uiteindelijk bepaald dat je elkaar niet tegen de benen mocht schoppen. Later in 1871 kwamen er nieuwe en andere regels waarbij het gebruik van handen werd toegestaan. Om de beide spelletjes te onderscheiden. Werd het eerste spel van de 'football association' afgekort met soccer en het tweede spel afgekort tot Rugger, omdat dit spel vooral op de private school van Rugby werd gespeeld.  Soccer is een begrip dat afkomstig is uit Engeland, dat vergeten mensen wel eens. Volgens dit artikel is het in Engeland minder populair geworden omdat het in Amerika ook gebruikt werd en daarom op den duur vulgair werd gevonden. Waarom voetbal niet en rugby wel populair werd, weet ik niet. Dat ga ik nog uitzoeken. 




zondag 29 juni 2014

Brein

Professor Otten: Mollema zesde of zevende in klimtijdrit
Afgelopen vrijdag was ik bij de presentatie van het Noorderbreedte themanummer over fietsen. Professor Bert Otten gespecialiseerd in bio-mechanica vertelde een verhaal over hoe dat werkt in het menselijk brein. Vooral de Inferieure pariëtale cortex is me bijgebleven. Dat is het deel van de hersenen waarmee we in de toekomst kunnen kijken, een klein beetje dan. Op de fiets doen we net alsof we elkaar niet zien, maar we houden elkaar wel degelijk in de gaten. Het is een spel en verkeersregels zijn secundair. Wie z’n wiel net iets verder heeft dan die van jouw, heeft voorrang. Er schijnen complexe dingen te gebeuren met het brein als er gefietst wordt. Daarom is fietsen goed om je hersenen actief te houden. Bert Otten voorspelde overigens ook al de exacte snelheid van renners in de Giro en de Tour. Hij deed dit niet met de pariëtale cortex, maar met software programma’s die hij zelf ontwikkelt. Door Bert Otten wist de Nederlandse wielerploeg met welke fietsen ze moesten starten en waar er van fiets gewisseld moest worden.
In het werk van Otten zie je hoe wetenschap en sport dicht bij elkaar komen en dat is mooi om te zien, zeker omdat hij zelf een fanatieke wielrenner is. Hij brengt overigens ook kunst en wetenschap bij elkaar. Daarover hier meer.

zaterdag 28 juni 2014

Blunders



Eigenlijk is het saai om het over de zoveelste blunder van de NS te hebben of Prorail (zij doen de hardware). Al zullen er ook mensen zijn die zeggen dat op de hoeveelheid treinbewegingen de blunders relatief meevallen. De NS heeft zijn imago tegen, zoveel is duidelijk. Vandaag zat ik in een trein die niet weg kon omdat er geen machinist aanwezig was.De schuld van de NS. Nu zit ik in een trein waar zojuist deze mededeling werd omgeroepen: ‘Deze trein rijdt tot Meppel vanwege een wisselstoring. Bovendien is het nu een stoptrein geworden. Kijkt u in Meppel of er bussen zijn. Of die er zijn weet ik niet, want er was al eerder een wisselstoring vandaag, die werd verholpen, toen hebben we de bussen afbesteld, nu is er weer een storing, ik weet dus niet of er bussen rijden. Kijkt u anders zelf even.’ Dit is weer de schuld van Prorail.
Het is opvallend dat er nooit conducteurs langskomen als er sprake is van calamiteiten. Ze durven niet, ze zijn bang voor de reizigers. Een terechte angst.

vrijdag 27 juni 2014

Repro



Vandaag met twee vrienden naar The Double van Richard Ayoade geweest. Het is een geslaagde film over een bekende, maar ingewikkelde thematiek; de dubbelganger. Deze film met in de hoofdrol Jesse Eisenberg (van The Social Network) is geïnspireerd op de roman van Dostojewski met dezelfde titel. We bevinden ons in een wereld die je zou kunnen omschrijven als een analoge science fiction. Een jaren vijftig fantasie van de toekomst. Tegelijkertijd is er sprake van een bureaucratie die doet denken aan de Sovjet Unie. Op sommige punten deed het wat dat betreft sterk aan Kafka denken. De hoofdpersoon is verliefd op het meisje van de repro. De film is alleen al de moeite waard omdat Ayoade erin slaagt van een kopieermachine een sensueel object te maken. Er wordt ook maximaal gebruik gemaakt van de bekende Hitchcockiaanse schaduwwerkingen. Alle scenes spelen zich ofwel binnen af, of het is donker op straat.
Terwijl Simon James een verlegen personage is die moeite heeft vrouwen te benaderen, daar is zijn dubbelganger juist wel doortastend in alles. De dubbelganger lijkt sprekend op hem en heeft ook dezelfde naam, maar hij lijkt de enige te zijn die het echt opvalt. Het levert hilarische scenes op.
Toch vonden we het jammer dat het grotendeels in z’n hoofd bleek te zitten. De film deed denken aan Kafka, maar dat zou Kafka nooit doen. De ‘double’ moet wel echt zijn. Daar kom je niet zomaar van af met een zelfmoord. Wij dachten wellicht dat het goed zou zijn als er een explosie van doubles plaatsvond.  Iedereen zijn eigen dubbelganger. Toch is het moeilijk om zo'n film tot een goed einde te brengen. Misschien is ook daar Kafka een goede inspiratie bron. Zijn boeken eindigen ook nooit.


woensdag 25 juni 2014

Voetbalhelden V: Luis Suarez


Op radio 1 een werd woensdag de stelling geponeerd dat Luis Suarez levenslang geschorst moest worden vanwege het bijtincident in de wedstrijd tegen Italië. Vooral het verschil tussen de Suarez op het veld en die buiten het veld werd op de radio dik aangezet. Buiten het veld zou hij zo’n lieve vader en echtgenoot zijn. Op het veld verandert hij in een monster. Het is een door de media gecreëerde voorstelling van zaken, ook al vonden ze het bij radio 1 flauw om de media de schuld te geven over de ophef. Dat doe ik dan ook niet, maar laten we even naar de feiten kijken. Er is nu al hellemaal niets meer te zien bij Giorgio Chiellini, het slachtoffer. Eigenlijk was er op het veld al niets te zien. Er is dus niet doorgebeten. Misschien wilde Suarez Chiellini wel kusjes geven.Voetbal is een intensief lichamelijk spel, maar je mag elkaar niet aanraken. Het is eigenlijk een soort voorspel, zonder dat er tot penetratie wordt overgegaan. Die moet plaatsvinden in overdrachtelijke zin en in het doel van de tegenstander. Ik denk dat Suarez zijn verlangen niet langer kon inhouden en de Italiaan tracteerde op een ‘love bite’.

Eerder schreef ik hier over het standbeeld van Zinédine Zidane. Zijn kopstoot is iconisch. Ik denk dat het bijten van Suarez ook een standbeeld waard is. Wat er in Brazilië plaatsvindt wordt aangeduid als het wereldkampioenschap voetbal, maar we zouden het ook gewoon brood en spelen kunnen noemen. Voetballers zijn moderne gladiatoren. Vind je het gek dat er soms eentje bij zit die zich laat gaan?


dinsdag 24 juni 2014

Voetbalhelden IV: Djibril Cissé


Veel voetballers hebben tatoeages. We weten allemaal natuurlijk dat
Wesley Sneijder het portret van zijn vrouw op zijn buik heeft getatoeerd. Een daad waarvan Yolanthe zei dat ze het lief vond, maar dat ze zelf een andere foto en een andere plek had gekozen. Dodelijk. De Franse voetballer Djibril Cissé heeft het beter begrepen; je huid is een canvas.

maandag 23 juni 2014

Kanonnenvlees

Uit onderzoek is gebleken dat geïntegreerde allochtonen minder dik zijn. Het is al een tijdje bekend, lees hier. Maar ik kwam het pas onlangs tegen. Hoe dan ook een opmerkelijke constatering. Want wat zegt dat dan eigenlijk over dikke autochtonen zoals de overburen? Zijn die eigenlijk wel goed geïntegreerd? Als ik het zo bekijk niet. De kwabben kleven aan hun skelet als zandzakken rondom een militaire stelling. Je ziet aan alles dat het niet klopt, dat het overtollig is. Deze zandzakken hoeven niets meer te verdedigen, geen winter, geen ontbering. De oorlog heeft zich allang naar binnen gekeerd. Zoals in de eerste wereldoorlog soldaten werden geofferd als kanonnenvlees, zo zijn deze mensen het kanonnen vlees voor de ziekenhuizen. Je kan er goed op oefenen. Suikerziekte en toch doorroken? Geen probleem we proberen eerst nog even een kunstmatige ader te implanteren en daarna zetten we een been bij u af. We moeten het vet rond uw hartkleppen verwijden, maar blijft u vooral hamburgers eten.
Het wordt tijd om vraagtekens te zetten bij de samenleving zelf, voordat we het over integreren hebben. Ik zou willen voorstellen dat ook autochtone Nederlanders moeten inburgeren. We beginnen met een sap kuur en sportieve activiteiten. Wie wil integreren moet afvallen.

zondag 22 juni 2014

Harry

In New York ben je overal en altijd slechts enkele meters verwijderd van een rat. Dit las ik ergens en het verbaast me niets. Er zijn wel vreemdere werelden waar we ons op korte afstand van bevinden. Onbegrijpelijke melkwegstelsel strekken zich voor je uit aan de andere kant van de muur. Soms zie je er een glimp van. Tegenover de flat van de lieve G - beter is het om te zeggen aan de achterkant – wonen hele dikke mensen. Vanaf het balkon kan ik naar de sociale onderklasse loeren. Ik praat soms tegen mezelf. Ik zeg: ’Toe maar spring maar weer op die scooter. Voor jouw is lichamelijke beweging toch al te laat.’ Vandaag ben ik hun huis van dichtbij gaan bekijken. Er hangen vlaggen in hun voortuin. Als enige in dit wijkje ondersteunen ze openlijk het voetbalspektakel in Brazilië. Mijn hart smolt echter toen ik zag dat ze hun plastic Hartman stoelen met ketting aan de muur hadden vastgemaakt. 

zaterdag 21 juni 2014

Galgenhumor


Het verhaal van de eerste wereldoorlog is misschien bekend, maar als Dan Carlin het vertelt op zijn podcast komt het toch beter binnen. Hij vertelt dat de horror van de Eerste Wereldoorlog vooral het stabiele front was. Je beweegt niet. Je zit tussen de troep, tussen de dode lichamen, tussen de stront en de exploderende bommen. Altijd maar regen. En gas dat over de modder drijft. Hoe ga je ermee om? Ze maakten er grappen over. Galgenhumor. Totdat ook dat niet meer genoeg is en je in shock raakt om vervolgens door je eigen officieren te worden afgemaakt omdat ze denken dat je laf bent. Er was ten minste een soldaat die blijkbaar de hele oorlog door positief bleef. Ernst Jünger. Hij schreef er een boek over; Sturm. Ik heb het al uit de bibliotheek gehaald. 28 juli brak de Eerste Wereldoorlog uit. Toch goed om bij stil te staan.

donderdag 19 juni 2014

deux jours une nuit


Kies je voor de bonus of wil je dat Sandra haar baan behoudt? Dat is de vraag die de werknemers van een klein bedrijfje dat handelt in zonnepanelen voorgelegd krijgen. Sandra is  ziek geweest en nu keert ze teug en wil haar baas haar eruit werken. Het merendeel stemt voor de eenmalige bonus van 1000 euro, maar de stemming wordt ongeldig verklaart doordat mensen zijn beïnvloed. Maandag wordt opnieuw gestemd. Nu gaat ze in het weekend bij haar collega’s langs om ze over te halen om op haar te stemmen. Dat is waar de nieuwste film van de gebroeders Dardenne over gaat. Een martelgang, een bedelronde. Goed geacteerd, maar ik vond dit wel een beetje voorspelbaar. Stellen krijgen ruzie. De een heeft het geld hard nodig, de ander voelt zich schuldig. De baas van het bedrijf is natuurlijk een cynicus en wat hij heeft gedaan is het uithalen van een verschrikkelijk sociaal experiment zonder dat hij het zelf door heeft. Het lijkt erop dat hij zijn eigen sadisme niet eens snapt, dat zijn de ergste. Maar ja, ook een beetje ongeloofwaardig. Althans in een Nederlandse context, misschien is dit in België heel normaal. 

woensdag 18 juni 2014

Voetbalhelden III


Nog een voetbalheld uit de jaren tachtig, Carlos Henrique Kaiser was een held in bluffen. Hij wist zichzelf telkens aan clubs te verkopen als briljante aanvaller zonder ooit een wedstrijd gespeeld te hebben. Het klinkt ongelofelijk, maar het lijkt erop dat het echt waar is. Hij had vrienden die professioneel voetballer waren en die een goed woordje voor hem deden. Telkens als het erop leek dat hij echt moest laten zien wat hij kon, dan blesseerde hij zich vreselijk. Hij greep dan naar zijn hamstring lees ik op internet. Hij maakte zich populair bij spelers door vrouwen hotels in te smokkelen tijdens internationale kampioenschappen. De voetbalheld die nooit een bal aanraakte. Als je al een roman over voetbal zou kunnen schrijven dan zou dit figuur een mooie aanleiding kunnen zijn. De man die deed alsof en vervolgens in het uitgaansleven van Rio de Janeiro vanwege zijn status als prof alle aandacht kreeg van de vrouwen die hij zich maar kon wensen. 

dinsdag 17 juni 2014

Voetbalhelden II



Voetbalhelden. Zidane. Een fantastische voetballer wiens carrière vaak wordt teruggebracht tot dat ene moment in zijn leven. De kopstoot. Dat is waar iedereen hem van kent. De jaarlijkse beelden tentoonstelling op het Lange Voorhout is weer gaande en Zidane staat hier met een vijf meter hoog beeld terwijl hij de kopstoot uitdeelt. Het wordt iconisch. Het refereert wellicht aan Sint Joris en de draak of de definitieve slag die een of andere held in een lang vervlogen oorlog uitdeelt. Maar terwijl klassieke beelden vaak gaan over goed en slecht, is daar hier geen sprake van.

Alleen het feit dat iedereen het gezien heeft maakt dit moment groots en meeslepend. Beelden zijn nooit zichzelf, ze staan altijd voor iets anders. Toch gaat het hier niet om de reden van de kopstoot, of de dieper liggende oorzaken van deze actie. Het gaat hier om het simpele gegeven dat iedereen het heeft gezien. De beelden zijn de wereld overgegaan. Een youtube filmpje dat miljoenen keren werd bekeken is nu in brons gegoten. Dat wat vluchtig was, is eeuwig geworden. 

maandag 16 juni 2014

De schrijver opereert

Tim Kreider vertelt in dit artikel op de Stone over de functie van het narratief als schild, als manier om de wereld te ordenen. Tegelijkertijd is er altijd een vorm van agressiviteit in het schrijven over mensen die je kent. Het is bijna altijd schadelijk voor de relatie die je hebt met mensen. 
Schrijven over mensen betekent dat je afstand moet nemen, bijna het soort afstand dat een arts heeft als hij in het lichaam van een patiënt gaat snijden.

“To an artist, people are, among other things, data. There is a part of you that isn’t necessarily cruel but isn’t especially nice, either — a part that just watches, and listens, and wants to know.”

Misschien is dat wel fascinerend aan goede schrijvers. Ze zijn niet instaat een normaal leven te leiden omdat ze alles voortdurend stuk maken in het echte leven zodat ze in hun kunst een goed artistiek resultaat kunnen bereiken. 

zondag 15 juni 2014

Voetbalhelden I


In de serie voetbalhelden staan we vandaag stil bij Socrates, die in jaren tachtig furore maakte. Een anti-atleet, studeerde filosofie en medicijnen en rookte en dronk bovendien. Voetbal was volgens hem geen sport maar een kunst. 
Louis van Gaal zegt altijd dat het gaat om het spel niet om de doelpunten. Hij zou het goed met Socrates hebben kunnen vinden. Hij zegt: Beauty comes first. Victory is secondary. What matters is joy.

zaterdag 14 juni 2014

Haring

Versierde schepen en museumschip Mercuur tijdens Vlaggetjesdag in Scheveningen
Vlaggetjesdag, de rituele presentatie van de nieuwe haring in Scheveningen. Het was vandaag. Ik zag een zeiljacht afgeladen met mensen die champagne dronken en ik zag optredens van Hagenaren die Nederlandse liederen ten gehore brachten. Het zeiljacht was niet voor iedereen. Ik kwam daar voor de vlootschouw, maar we waren denk ik te laat. De haringen smaakten prima. Om de tien meter stond een haringkar. Je kon ook poffertjes eten en veel mensen waren daar vanwege het bier. Of de champagne op een zeiljacht natuurlijk, maar als je dat wilde had je een speciaal vlaggetjes nodig. Of een uitnodiging.


vrijdag 13 juni 2014

Wallace voorbij


Ironie is vaak afgedaan als een valse houding, iets zeggen maar je dan verschuilen achter het feit dat je het ironische bedoelde. Ironie speelt volgens David Foster Wallace in op een superioriteitsgevoel, maar dat is slechts een bepaalde soort van ironie. Via de site van Arnon Grunberg kwam ik een verwijzing naar een artikel tegen over Marie Luise Knott. Ze schreef het boek “Unlearning With Hannah Arendt,” waarin ze laat zien dat Arendt ironie gebruikte als een manier om voorbij haar eigen vooroordelen te komen. Met ironie kon ze Eichmann begrijpen met ‘de banaliteit van het kwaad’ als haar grootste bijdrage aan het begrip van de situatie die de nazi’s ethisch gezien hadden achtergelaten.Een situatie die niet meer te begrijpen viel vanuit de gedachte dat mensen handelen vanuit een bepaalde innerlijke drive, of in dit geval haat tegen de Joden. Er zijn veel kunstenaars die Walace hebben gelezen en ironie met het badwater willen weggooien, ze omhelzen een nieuwe serieusheid, maar vergeten dikwijls dat hun overtuigingen onverteerbaar zijn. De vraag is nou juist, hoe kom je van je eigen waarheden af? Volgens Arendt door middel van ironie. 

donderdag 12 juni 2014

Bevingsgebied

Vandaag was ik in Noord Groningen in het aardbevingsgebied. Een groep mensen is daar momenteel bezig om weer met een positief gemoed naar de toekomst te kijken en saamhorigheidsgevoel te bewerkstelligen. Een barbecue was daarvoor de eerste aanzet. Maar er komt meer. Het is de bedoeling dat het gebied weer met een positief gevoel over zichzelf gaat nadenken. Dorpen zijn begonnen met projecten om autarkisch te worden en er komt binnen niet al te lange tijd een 'dorpsplein ontmoeting'. Dat deden ze hier niet echt voorheen, maar men leeft hier nu in een bevingsgebied en men heeft behoefte gekregen aan saamhorigheidsgevoel. 
Wat ik daar deed, weet ik niet precies. Ik wilde graag helpen, denk ik. Ik zie mezelf als hulpverlener. Mensen hebben hier wellicht behoefte aan troost. Misschien wordt het niet door iedereen gezien als een gigantische ramp, maar dat is een vergissing. Als je vastgoed een klap krijgt en van waarde verminderd dan is dat in Nederland een behoorlijk rampenscenario. ‘ Het was alsof de aarde brulde als een wild beest,’ zei de gastvrouw. Dat kan ik waarderen. Het landschap zou weer animistisch benaderd moeten worden. Het is dierlijk. Later zijn we nog even gaan kijken naar de wierde van Helwerd. Een prachtige heuvel waar een wonder is gebeurd.
Inderdaad is er wel iets aan de hand daar. Je begrijpt niet waarom iedereen naar Lourdes gaat. Even liggen in het gras van Helwerd is genoeg om er een tijdje tegen te kunnen.

woensdag 11 juni 2014

Dokter Wolf

























Mijn Chinese kamergenoot vroeg of ik een verhaaltje wilde schrijven over een wolf en een ezel. Ze gaat het gebruiken om zelf basic Nederlands te leren en omdat ze Chinese les geeft aan een drie jarig kind van een professor. 'His father wants him to become something,'  zei ze over de motivatie van de ouders hun kind Chinese les te geven. 

Dit is het verhaal:

Een ezeltje staat ontspannen in de weide. De zon schijnt en hij neemt 
kleine hapjes van het gras. Zo brengt hij een groot deel van de
ochtend door.

Na een tijdje wordt hij opgeschrikt. Vanaf de rand van het weiland sluipt
een donkere schaduw naderbij. Het is een wolf. Hij zegt: ‘Hallo ezeltje, hoe zou je het vinden als ik jou eens zou oppeuzelen?’

‘Nou, dat zou ik maar niet doen,’ zegt het ezeltje snel. ’Er zit
namelijk een grote splinter in mijn poot en als je me oppeuzelt dan
kan je daar misschien in stikken.’

‘Ach, dat is vervelend,' zegt de wolf bezorgd. 'Zal ik anders even kijken?’

‘Heel graag, het is mijn rechter achterpoot.’

De wolf brengt zijn gezicht naderbij om de splinter te verwijderen. Hij meent het vervelende puntje al bijna te zien. Het zit in de hoef. 
Op dat moment schopt het ezeltje heel hard achteruit tegen de snuit van de wolf en rent snel bij hem vandaan. 

'Au,' jammert de wolf. 'Wat ben ik toch een stomkop. Had ik maar naar mijn vader geluisterd. Hij zei: Een slagerszoon moet nooit voor dokter spelen.'

dinsdag 10 juni 2014

Trein


Een deur ging niet meer dicht. De trein bleef staan. We moesten in Lelystad overstappen. Een defect aan het veiligheidssysteem in de tunnel van Dronten zorgde ervoor dat we stil stonden voorbij Dronten. We moesten terug. Maar ook daarvoor kregen we niet het signaal veilig. We mochten een tijdlang niet vooruit en niet achteruit. Toen vertelde de conducteur dat we toch achteruit mochten rijden richting Lelystad, terwijl eigenlijk het signaal onveilig was afgegeven. In Lelystad moesten we wachten op de volgende trein naar Groningen. Normaal gesproken is de reis twee uur. Niet zo erg want je zit en je rijdt en je kan je werk doen. Vandaag was dat niet zo. Bijna vijf uur in de trein. Dan zit je eigenlijk al in Berlijn. Dit moet een voorteken zijn. Het wordt tijd om te verhuizen. 

zondag 8 juni 2014

Attractie

schuddegeest_3




















Een mooie dag. Mensen gaan aan de wandel. Hofjes worden te voet ontdekt. ‘We zij nota bene opgegroeid aan de Javastraat, maar van dit hofje wisten we niets.’ ‘Wat woont u hier geweldig.’ Je speelt mee, je moet wel. Mensen hebben een beeld op jou geprojecteerd en ze hebben een leuk dagje uit. Ik mag dan wel gewoon op mijn stoep zitten om de krant te lezen, voor anderen ben ik een toeristische attractie. Ik ben de gezellige bewoner in het gezellige hofje de Schuddegeest. ‘We hebben zo’n leuke dag gehad,’ zeggen de dames tegen elkaar in de trein terug naar Zoetermeer. 'En we hebben zo'n leuk iemand gesproken, enig.' Je hebt het recht niet om hier chagrijnig te zijn.