In "Over de democratie in Amerika" (1835) schrijft Alexis de Tocqueville dat de democratie gemakkelijk kan omslaan in een tirannie van de massa. ‘Wanneer ik denk aan de vorm die deze nieuwe tirannie zal aannemen, zie ik voor mij een massa van in alle opzichten gelijke mensen die rusteloos onbeduidende en banale genoegens najagen; die op zichzelf zijn teruggeplooid, die zich louter op hun gezin en een handvol kennissen richten en die zich van het bestaan van andere mensen nauwelijks bewust zijn, die nog slechts op zichzelf en voor zichzelf leven.’ (de Tocqueville 1835)
Bovenstaande tekst heb ik van Wikipedia geplukt. Ik heb het boek dus niet zelf gelezen, maar ik wil het citaat gebruiken om iets over afval te zeggen (dat komt zo). Tegelijkertijd is deze manier van werken op zichzelf weer een vorm van hergebruik. De prikstok (een piquer, zoals de Fransen zeggen) is tegenwoordig, als symbol voor het maken van betekenis, misschien wel belangrijker dan de pen. 'De la plume pour le piqueur', zou ik zeggen, of liever gezegd, dat zegt google translate: 'van de pen tot de prikstok'.
Met de prikstok verzamelen we citaten, fragmenten, snippers, die allemaal ingezet kunnen worden in de collage van het eigen verhaal. In het geval van de Tocqueville zou ik willen zeggen dat zijn observatie over het najagen van banale genoegens misschien wel leidt tot het aanjagen van de techniek. Niet wij zorgen dat het leefbaar blijft, maar dat doet de techniek voor ons. Een soort externalisering van de moraal. Moraliteit wordt in die zin uitbesteed aan apparaten. Wij hoeven niet langer op ons gewicht te letten want als we te dik worden stappen we in een wagentje. Housefeesten kunnen niet luid genoeg; als we een gehoorbeschadiging oplopen nemen we een geinig gehoorapparaatje dat als een sieraad achter ons oor zit. McDonalds afval kun je zo van je afgooien want het is bioafbreekbaar en afvalscheiding hoeft niet want dat doet de fabriek voor je. Sterker nog; je kan je afvragen of het beter is voor het milieu wanneer je met gescheiden vrachtwagens naar de vuilverbranding rijdt. Op den duur is de techniek zover dat we, net als koeien, alleen nog maar onze staart omhoog hoeven te doen om de boel te laten lopen. Het schoonmaken geschiedt door robots.
Met de prikstok verzamelen we citaten, fragmenten, snippers, die allemaal ingezet kunnen worden in de collage van het eigen verhaal. In het geval van de Tocqueville zou ik willen zeggen dat zijn observatie over het najagen van banale genoegens misschien wel leidt tot het aanjagen van de techniek. Niet wij zorgen dat het leefbaar blijft, maar dat doet de techniek voor ons. Een soort externalisering van de moraal. Moraliteit wordt in die zin uitbesteed aan apparaten. Wij hoeven niet langer op ons gewicht te letten want als we te dik worden stappen we in een wagentje. Housefeesten kunnen niet luid genoeg; als we een gehoorbeschadiging oplopen nemen we een geinig gehoorapparaatje dat als een sieraad achter ons oor zit. McDonalds afval kun je zo van je afgooien want het is bioafbreekbaar en afvalscheiding hoeft niet want dat doet de fabriek voor je. Sterker nog; je kan je afvragen of het beter is voor het milieu wanneer je met gescheiden vrachtwagens naar de vuilverbranding rijdt. Op den duur is de techniek zover dat we, net als koeien, alleen nog maar onze staart omhoog hoeven te doen om de boel te laten lopen. Het schoonmaken geschiedt door robots.
