Een vriend vertelde me vandaag over het mummie-kindje dat niet te zien zal zijn op een tentoonstelling in het Rijksmuseum der Oudheden in Leiden. Volgens de directeur Wim Weijland is het lijkje niet functioneel in het verhaal dat ze willen vertellen over mummificeren. Ik moest denken aan de term functioneel naakt. Was dat niet iets uit de film wereld? Weijland zegt dat zijn keuze inhoudelijk is, maar heeft wel een enqeute gehouden onder bezoekers. Volgens mij gaat dat niet samen. De beslissing wordt er ongeloofwaardig van. In Munchen schijnen helemaal geen mummies meer op zaal te liggen.
Zouden we met zijn allen preutser zijn geworden? Ik denk het wel. We zijn opzoek naar een soort sociale hygiëne die op meer lagen en plekken in de samenleving doorgang lijkt te vinden. In musea worden de bewoordingen 'Neger' en 'Eskimo' weggehaald bij schilderijen. Nog even en het is ook met de afbeeldingen van negers in ketenen gedaan. We verwarren onze morele verontwaardiging dikwijls met een algemeen geldende waarheid. Ik voel het zo, dus is het zo. 'Zwarte Piet is racistisch'. Je hoeft het maar te roepen en het is al beetje waar. Het wordt elke dag meer waar.
Door het kinderlijkje weg te laten heeft Wim Weijland het doodsvonnis getekend van het oudheidkundige museum in Leiden. De hele Egyptologie is namelijk een vorm van fout voyeurisme. Dat er überhaupt dingen uit Egypte in het museum staan, betekent dat er geroofd is en dat er grafschennis gepleegd is. Terecht dat trouwe bezoekers hun 'vriendschap' met het museum hebben opgezegd, dit is namelijk het begin van het einde. Ik zou Wim Weijland willen adviseren om deze mensen weer voor zich te winnen door zichzelf aan te bieden. Als hij het lichaam van een kind wil beschermen voor hongerige ogen, dan moet hij niet flauw zijn en voor een select gezelschap een Egyptische buikdans ten beste geven. Hij heeft er de buik voor.
Misschien rekenen we langzaam af met allerlei overblijfselen uit de negentiende eeuw. Ook dieren in Artis, publieke dierentuinen zijn typisch negentiende eeuws, mogen geen naam meer hebben. Maar als het gaat om afrekenen met de negentiende eeuw, zijn we niet erg consequent want de consumptie van kolen is alleen maar toegenomen. We rekenen dus alleen af zolang het ons niets kost.
(De mummie kwestie speelde al in 2007, Frank Westerman schreef er een merkwaardig stuk over http://vorige.nrc.nl/krant/article1812589.ece)
