dinsdag 12 november 2013

Betekenis

Laatst zag ik een stukje van de documentaire Room237, over Kubrick’s film The Shining.
Mensen schijnen de meest uiteenlopende theorieën te hebben over waar die film (verfilming van Stephen King' boek) eigenlijk over gaat. Voor de een gaat het over de afslachting van de indianen omdat er een blikje in beeld komt waar een indiaan op staat. De ander ziet een verwijzing naar de Holocaust omdat de schrijfmachine waar Johnny (Jack Nicholson) op schrijft van een Duits merk is en omdat de Holocaust zich onderscheidde door z’n administratieve en systematische karakter. Veel mensen ( het zijn vaak academici) beginnen met te zeggen dat de film ze tegen viel. Ze hadden er meer van verwacht. Dit ko het toch niet zijn?  Dus gingen ze nog een keer kijken. Ik denk dat de aanvankelijke teleurstelling misschien wel de belangrijkste drijfveer is voor deze (over)interpretaties. De zoektocht naar betekenis om de leegte te bestrijden. Sommigen konden ook heel goed verklaren waarom zij die dingen wel zagen en anderen niet. Dat is misschien toch de definitie van ware kunst. Dat het net lijkt alsof het kunstwerk ons als individu aanspreekt, alsof jij net iets  anders ziet dan de rest. Ja, we zijn instaat te denken dat de ware betekenis van de film  alleen tot ons is doorgedrongen.  Wat niet wil zeggen dat Kubrick die ware betekenis er ook bewust ingestopt heeft, maar dat maakt het ook tot een kunstwerk.