Onze twijfel om naar Auschwitz te gaan vanwege het risico een concentratiekamp te reduceren tot een toeristische attractie bleek een nogal naïeve gedachtegang te zijn. Auschwitz is namelijk allang een pretpark.
In plaats van een rustige enigszins beschamende houding van mensen die langs barakken schuifelen, laten druk pratende en telefonerende toeristen zich fotograferen onder de toegangspoort met de tekst: arbeit macht frei. Je vraagt je af waarom mensen dat doen. Waarschijnlijk doen ze dat om dezelfde reden dat toeristen zich laten fotograferen onder de eiffeltoren of bij de piramides van Gizeh. Een bewijs dat ze er geweest zijn. Het fotografische equivalent van het ‘I was here’ dat wel eens in boomstronken wordt gekerfd.
Je was ‘ergens’ en dat doet het goed aan de borreltafel en recepties. De primitieve bewijsdrang heb ik nooit zo begrepen van mensen, maar in het geval van Auschwitz is het helemaal onbegrijpelijk. ‘Ich war in Auschwitz’, misschien wel de meest veel zeggende zin uit de tweede wereldoorlog dat een intens lijden uitspreekt wordt ineens betekenisloos en nietszeggend. ‘I was here’.
