Baboeschka

De mediacultuur waarin wij leven maakt het noodzakelijk dat iedere grote organisatie z’n informatiestromen zorgvuldig kanaliseert. Bij het schrijven van mijn ‘stage verslag over de operatiekamer’ heb ik uiteraard ook met zo’n organisatie te maken gehad en wel met Bureau Voorlichting van het UMCG. Alle namen moesten worden geanonimiseerd, inclusief die van een zekere patient Jeltsin. Dat gewone stervelingen een zekere anonimiteit gegund moet worden is begrijpelijk. Maar Boris Jeltsin, de sloper van de SovjetUnie? Dat is vreemd, want daar wisten we alles toch al van? Beroemde figuren zijn altijd een beetje publiek bezit geweest, dat is het risico van hun vak. De president van Nigeria Umaru Yar'Adua heeft een zwak hart en lijdt aan een nieraandoening. Hierdoor ontstonden er serieuze vragen over zijn leiderschap. Ook bij Jeltsin speelde zijn gezondheid vaak een rol. Er werd door de internationale pers veel over geschreven. Het is ook nooit een publiek geheim geweest dat president Robert Mugabe van Zimbabwe begin dit jaar voor een oogoperatie in Singapore is geweest.Over Jeltsin schrijf ik dat Groningse professor Michiel Staal in 1999 op hem geopereerd heeft. Wie dat een schending van patient gegevens noemt parodieert het ministerie van propaganda en informatie van een kleine dictatuur. Vooral ook omdat de 'anekdote'over de operatie door Michiel Staal gewoon is terug te lezen op de wikipedia pagina van Boris Jeltsin. Omdat ik schrijf over het theater van de operatiekamer heb ik bureau Voorlichting gevraagd om een schriftelijke verklaring, dat lijkt me een aardige toevoeging in een voetnoot bij patient Boris Jeltsin, die voor de gelegenheid Baboeschka Moskovskaya genoemd zal worden.

Armando

Ik houd niet van Armando's schilderwerk, het is nogal zwaar op de hand. Maar per toeval ontdekte ik dat hij ooit bij een collectief hoorde dat zich de nulgroep noemde. Daarbij isoleerden ze elementen en die reproduceerden ze vervolgens als kunst. Ik wist dat niet toen ik deze zinnen las.

de machine is uitgerust met 4 hakborden

de machine heeft 3 luchtbandwielen

de machine werkt ook met 3 groepen van 2 borden

(De Nieuwe Stijl, dl. 1, 1965, p. 97-109)

Ik dacht dat het over een oorlogsmachine ging, maar het bleek om de reclame tekst te gaan uit een folder over landbouwmachines. Het sprak me aan, maar volgens Jaap Goedegebure van de universiteit van Leiden is het geen kunst. Dit schrijft hij over de Nulgroep in een tekst over neorealsime en neoromantiek: 'Ze maakten echter een fout toen ze meenden dat ze het bij het isoleren en annexeren van hun uitsneden konden laten. Pas als de nadruk viel op het persoonlijk aandeel in de selectie, kon er sprake zijn van kunst. Met het overschrijven van folders en gebruiksaanwijzingen betreffende landbouwmachines, zoals Armando in het laatste nummer van De nieuwe stijl deed, koos men de brede weg van de gemakzucht en de steriliteit.

en een stukje verderop

'(...) het interessante aspect van de realiteit zijn nou juist die kanten die de verbeelding aan het werk zetten, zoals razende reporter Egon Erwin Kisch, pionier van de eerste nieuwe zakelijkheid, het ooit formuleerde. De realiteit is namelijk nooit wat het is, het is wat men erin ziet.
 
Dit lijkt me zonder meer waar, maar het feit dat ik een oorlogsmachiene zag in de omschrijving van een landbouwmachine, onderstreept dit uitgangspunt alleen maar.

Kindsterretje

‘Je was eigenlijk een soort kindsterretje', zei ik vanmiddag tegen het hoofd van het operatie centrum van het UMCG.

‘Ja, dat kan je wel zeggen ja.’

‘Ik las het op internet, wel grappig,  dat je de jongste schrijfster van Nederland was en nogal succesvol,  waarom ben je gestopt?’

‘Ik had er geen zin meer in om aardig gevonden te worden voor wat ik representeerde, of wat ik deed, toen ik 18 was wilde ik leuk gevonden om wie ik zelf was.’

Voor alle duidelijkheid moet gezegd worden dat er een ware gekte was ontstaan rondom Irmgard Smits toen ze op 12 jarige leeftijd ‘Blijf Lachen Irmgard’ schreef over haar ervaringen in een tbc sanatorium (daarna heeft ze nog 9 boekjes geschreven over zichzelf en over de Bovenste Beste Babs voor de Witte Raven reeks, uitgeverij Westfriesland). Aan de deur van haar ouderlijk huis werden foto’s met een handtekening van de jonge schrijfster uitgedeeld. Toch begrijp ik niet goed hoe iemand met een talent waar mensen blijkbaar warm voor lopen, dat talent zomaar kan opgeven. Er moeten toch andere manieren zijn om met het succes om te gaan.  Aan de andere kant is het natuurlijk ook mooi als je op je achttiende al een schrijverscarriere kan afronden. ‘Ik wilde sport academie gaan doen, maar omdat ik mijn enkelband had gescheurd moest ik iets anders bedenken en zo rolde ik per toeval in de zorg.’

Extremist

Laatst zat ik in de trein terwijl drie tienermeisjes verderop luidruchtig aan het kletsen waren. De meisjes waren van Turkse en Marokkaanse afkomst. Eentje droeg een hoofddoekje. Een ander meisje, zonder hoofddoekje vertelt over haar vriendje. Ze klaagde erover dat hij zoveel bidt. ‘dat is juist goed’, zei een van de andere meisjes. ‘Je kunt er beter zo eentje hebben dan iemand die drinkt.’

‘Ja dat is misschien zo, maar hij is wel heel serieus enzo’

‘ Is hij extreem?’

‘Dat weet ik dus nog niet, ik ken hem pas net.’

Daarna ging het over de vele Turkse en Marokkaanse bruiloften waar ze tot vervelends toe naartoe moesten. Op de een of andere manier raakte ik gefascineerd door hun Hollandse nuchterheid in combinatie met hun (licht) islamitische achtergrond. Een vanzelfsprekende hybride identiteit. De trein is de enige publieke ruimte die we nog hebben, nu de stad uitsluitend is ingericht om te winkelen. Helaas liet een iets te dikke mevrouw ineens haar burgerrechten gelden.’ Weten jullie dat dit een stiltecoupe is?’, zei ze met een verongelijkte blik in de ogen. De meisjes vielen stil. Jammer, want ze hadden gemakkelijk nog een uur door kunnen gaan, denk ik.

Schelpenbuikje en het Darwinisme

 

Goed, stel je voor, jij bent die kokkel en die mossel zit een eindje verderop, die zuivert op zijn eigen manier het water. Dat gaat allemaal vanzelf, die meeuw zoekt hoogte, dat zeilt en doet maar daar boven, hoef jij je als kokkel voorlopig niet mee bezig te houden. Je hebt op dat moment wel iets anders aan je hoofd. Overleven is als schaken op twee borden tegelijk.  De stroming is gevaarlijk, want die kan er voor zorgen dat je op het strand terechtkomt. Daar moet je over nadenken. Wat doe je?  Je moet allianties slaan, vrienden in nood die jou kunnen helpen.  Die mossel lijkt aardig, hij zegt weinig, maar hij ziet er betrouwbaar uit. Zijn stilzwijgen is ergens wel sympathiek en je denkt dat jullie elkaar begrijpen. Je zwaait en je denkt dat hij knikt. Dat zit wel goed. Het water begint steeds sterker te deinen en de stroming werpt je op het strand. Daar lig je als kokkel, hulpeloos en ja, dan komt de meeuw in het spel. Hij ziet iets met die kraaloogjes van’m, hij ziet jouw glimmende schelpenbuikje blinken in de zon. Dus je probeert de aandacht te krijgen van de mossel, het gevaar dreigt en het is tijd om je netwerk aan te spreken. Maar die stomme mossel kijkt een beetje verdwaasd voor zich uit, zonder in actie te komen. Hij zegt nog steeds niks terwijl jij daar toch in doodsangst verkeerd. Dan wordt je boos natuurlijk, eerst ben je nog bang, maar later, als die stomme meeuw steeds lager komt, wordt je echt een beetje boos. Godverdomme, denk je bij jezelf, ja dat denk je en je vloekt.  Toch de verkeerde allianties gesloten. Je beseft ineens hoe hard het allemaal is en dat het blijkbaar ieder voor zich is in de oerzee. Als kokkel wil je vooruit in het leven, je vertoont wat sociaal gedrag om iets hoger te klimmen op de evolutionaire ladder, maar er zijn blijkbaar schelpdieren die dat onnodig vinden. Die blijven liever dom en zuiveren een beetje het water als hoogst haalbare doel. Ja de mossel, ook wel bekend als de fascist onder de zeevruchten. Als je kon rennen zou je het doen, heel hard, het water in. Niet alleen om die meeuw te ontvluchten, die zich op dat moment klaar maakt voor een duikvlucht, maar ook om de mossel een paar treden van de evolutionaire ladder te schoppen. Het is die gedachte die je troost biedt als de meeuw  jouw schelpenbuikje kapot slaat op de kustwering.

kipjes

 

Vrijdagavond ben ik aangeschoven bij mijn onderbuurvrouw. Zo noemt zij dat, aanschuiven bij, een buren ‘event’ dat ze maandelijks organiseert. Omdat ik te laat was voor het voorgerecht kreeg ik alleen het hoofdgerecht dat bestond uit een omelet met  vegetarische vulling en een salade. Tevens mocht ik participeren in de cheesecake, die ze bij wijze van  experiment met ananas had gemaakt. Dat was geen geslaagd experiment, al heb ik natuurlijk wel mijn bordje leeggegeten. Er werd nogal geroddeld tijdens de maaltijd en dat was precies de reden dat ik was aangeschoven. Dit was de achterkant van het hofje, al zullen ze dat zelf anders ervaren. Het is een hoek waar we doorgaans niet veel over horen. Een verre buurvrouw vertelde de ene na de andere anekdote over de meest excentrieke bewoners. Zo is er iemand die Tommy Tomaat  wordt genoemd die onlangs was opgepakt door de politie omdat hij een enquêteur in elkaar had geslagen. De politie heeft tevens een jachtgeweer in beslag genomen. Er blijken ook allemaal onderlinge seksuele intriges gaande te zijn waar ik binnenkort eens wat dieper in zal duiken.  Vandaag moest ik een paar keer naar de vuilcontainer lopen, die zich ook aan de achterkant bevindt. Mijn onderbuurvrouw trof ik aan in een tuin met nog twee andere 'buufjes'. Als kipjes zaten ze bij elkaar.

verpleegkundigen

 

Zoals patiënten doorgaans graag een 'second opinion' willen, zo wilde ‘onze bruidegom’, graag nog wat winkels af. Niet omdat hij niet overtuigd zou zijn van het pak dat hij reeds had gepast in Groningen, integendeel, hij weet allang dat hij ongeneselijk ziek is, maar omdat hij zichzelf wil overtuigen van de investering in het eerste pak. Althans die is mijn theorie. Als verpleegkundigen liepen wij achter hem aan.

vette bak

In Oost Groningen rijden Groen links bestuurder in SUV’s en slurpende Amerikaanse sleeën en doen daar niet moeilijk of geheimzinnig over. 'Prachtige bak toch?’ zegt burgemeester Eduard van Zuijlen van de gemeente Menterwolde (Groene Amsterdammer 17 maart).

Toch is het vreemd. Politiek draait om verhalen vertellen. Groen Links, het zit al een beetje in de naam, vertelt al jaren het milieu verhaal. Het lijkt een vorm van protest te zijn jegens de Randstedelijke arrogantie die de provincie niet serieus neemt. In de randstad is het natuurlijk makkelijk om reizen per openbaar vervoer te propageren. Wie wil rebelleren tegen de elite rijdt tegenwoordig in een vette bak.

Houten gevangenis

                                                                                                 
Vanavond heb ik een stukje gezien van de Koreaanse film Old Boy, ik had de dvd al een tijdje op de plank liggen omdat het gaat over iemand die zit opgesloten in een prive gevangenis. Het gegeven dat er commerciele gevangenissen bestaan in anonieme kantoor panden en 'city boxen' is intrigerend. Voor de rest viel de film wat tegen. Toch is het genoeg om voortaan met andere ogen door de IKEA te lopen. Ook de IKEA heeft een gevangenis. Van hout, uiteraard. Dat wel.

omgekeerd totalitarisme

Wat zegt freud over de opkomst van populistische politici? Die vraag kwam bij me op toen ik een artikel las in de Groene Amsterdammer van 17 maart over Chris Hedges die een boek heeft geschreven over de aftakeling van links Amerika. Hij beschuldigt kabeltelevisie ervan onze gevoelens te manipuleren en dat we die gevoelens onterecht als kennis opvatten. Dat is ergens toch een curieuze opmerking voor een journalist? Die moeten ten slotte weten dat feiten niet betsaan, er betsaan alleen verhalen. Via die gevoelskanalen zijn we met Barack Obama  geëindigd volgens hem en daar is Hedges blijkbaar niet blij mee.

Hedges stelt dat we (Amerika) in een omgekeerde totalitaire staat leven waarbij het bedrijfsleven net doet alsof het loyaal aan de politiek is, maar in werkelijkheid in verschillende lagen van de politiek actief is. 'Samenlevingen die hun kapitalistische krachten niet kunnen reguleren, zoals Marx al begreep, kannibaliseren zichzelf tot ze sterven. En dat is wat we nu doormaken.' Zegt Hedges. Freud zou zeggen, zolang je maar in de gaten hebt dat je wordt gestuurd door het onderbewuset is er niks aan de hand. Je moet het alelen wel onder woroden brengen en dat gebeurd natuurlijk niet. De politici onderdrukken de duistere machten alsof het om een oorlogstrauma gaat.  

De macht van het bedrijfsleven en de banken begon volgens hem bij de eerste wereld oorlog toen president Wilson zich onder druk van Wall Street in de oorlog stortte. De banken hadden enorme schulden uitstaan aan Engeland en Frankrijk en als Duitsland zou winnen zouden ze kunnen fluiten naar dat geld. Wilson creëerde een propaganda machine geïnspireerd op Freud en begon de massa’s te manipuleren. Aan het einde van het artikel roept Hedges onomwonden op tot revolutie en rebellie om de liberale waarden en onze planeet te redden. De politieke crisis houdt volgens hem nouw samen met de ecologische crisis. Maar hoe kan je rebbeleren tegen een staat die onzichtbaar is? Ik ben bang dat de enige haalbare vorm van rebellie erop neer komt dat we ons afval scheiden. Daar valt ook in Nederland nog een hoop winst te boeken. Aan het einde van het artikel geeft Hedges iets wat op een definitie van het liberalisme lijkt.’Richard Nixon was onze laatste liberale president omdat hij bang voor bewegingen was, daarom nam hij de clean air act aan en de mining safety act.’

Angst is hier het toverwoord en wie het over angsten heeft.Ware liberalen zijn bang voor het volk en ik vermoed daarom dat Geert Wilders de meest liberale politicus van Nederland is. Hij is bang voor het volk en wil het volk hard aanpakken, tegelijkrtijd is hij als populistische politicus ook afhankelijk van het volk. Het is de onmogelijkheid om te ontsnappen aan een deel van jezelf dat je haat. De vergelijking tussen Nixon en Geert Wilders houdt nog niet op want ook Richard Nixon is aan de macht is gekomen vanwege het rassensentiment dat onder een groot deel van de bevolking was ontstaan in de jaren zestig (Rick Perlstein Nixonland, uitg. Scribner, New York (2008) ). De Freudiaan Adam Phillips

Misschien komt het boek van Adam Phillips over The Art of Escaping hier van pas. Phillips is een Freudiaan en verklaart fenomenen vanuit een cultureel narratief. Hedges is een journalist en doet dat ook. Hij lijkt te beweren dat democratie erop neerkomt dat burger en politicus nooit aan elkaar kunnen ontsnappen.Er zijn wel acts, zoals de clean air act en de mining safety act. Deze acts zijn niet veel anders dan de de ontsnapping stunts van Houdini. Houdini kon niet zonder een publiek dat naar hem toe kwam om hem te zien lijden en telkens opnieuw zien te ontsnappen aan de meest benarde situaties. Zo volgen burgers ook politici om te zien welke act ze nu weer opvoeren om te ontsnappen. Hedges propageert rebellie zodat de angsten van populistische politici worden aangewakkerd zodat die wegvluchten in democratische maatregelen.

Verval

Wenen blijkt vanwege haar geografische ligging kampioen afval scheiden van Europa te zijn geweest rond het jaar 2000. Ik lees dit in een artikel van Carolyn Steel dat de Groene Amsterdammer afdrukte in het nummer van donderdag 10 maart. Ik heb een stapeltje van dit tijdschrift meegekregen van een vriend die ze al uit heeft. Het leverde de stad voldoende kompost op om in de helft van de voedselproductie voor in ziekenhuizen te kunnen voorzien. Een besparing van 6 miljoen euro op jaarbasis.

Het artikel van Steel zette me aan het denken. In de consumptiemaatschappij zijn we gewend dat alles vervangbaar is en dat het afval door anderen 'geregeld' wordt. We kopen een heerlijk bakje pitloze witte druiven in de supermarkt en als de druiven op zijn gooien we het bakje weg. De volgende dag staan er alweer nieuwe druiven in het schap, alsof er een vorm van homeostase bestaat waarin alle condities voortdurend gelijk blijven. Maar we vergeten voor het gemak de machinerie die erachter schuilgaat om deze toestand van volmaakte stilstand te bewerkstelligen. Er is sprake van een constante aanvoer van nieuwe producten, en afvoer van afval. De kosten daarvan zijn enorm en we weten niet anders dan dat dit normaal is. In Steel’s artikel gaat het vooral over het weggooien van goed voedsel enerzijds omdat we een bepaalde esthetisch ideaal verwachten van ons fruit en groente,  anderzijds omdat we dingen op tijd weggooien vanwege de houdbaarheidsdatum, of omdat we niets weten aan te vangen met kliekjes. In New York worden overigens culinaire fietstochten georganiseerd langs de prullenbakken van toprestaurants, daar valt vaak nog een hoop te halen.  Ook wenen heeft laten zien dat er wel degelijk een radicale denkomslag mogelijk is. We moeten ons weer bewust worden van het feit dat we deel uitmaken van een cyclus en het opnieuw inbrengen van afval in die cyclus zorgt ervoor dat we  ook onszelf weer laten meedoen. Recyclen is een vorm van ontsnappen aan de perfecte toestand van stilstand, net als het verval overigens.

Pak

Trouwen is een ritueel . Ook de voorbereidingen horen daarbij. Een vriend van ons gaat trouwen en
we  hebben vanavond met de aankomende bruidegom gezocht naar mogelijke trouwpakken. De bruidegom wil een pak dat hij ook na de bruiloft nog aankan. Dat lijkt me logisch. Na een uur kwamen we erachter we eerst maar eens een winkel in moesten om te passen. Daarna werd de fles wijn leeg geschonken.

De witte nacht

Gisteren: Ik ontmoet Paolo bij het reisbureau van de vriend van Claudia in de wijk Brera. Ze waren open. Alles in deze wijk is vannacht open. Het is een oude traditie, die de Witte nacht wordt genoemd en die altijd op vrijdag plaatsvindt gedurende de designweek. De straten bruisen van de mensen.  Clauadia en haar vriend Matteo waren ooit samen in Tibet geweest en Matteo was in de weer met een Tibetaanse kom, waar volgens hem tien soorten metaal in waren verwerkt. Er zat water in de kom en door er met een soort klepel omheen te draaien spettert het water door de fibrering op. Hij vertelt dat het een vorm van massage is, je zet de kom op iemands  hoofd en door de klepel langs de rand te bewegen ontstaat er een aangename fibrering.Waar dat water voor dient is onduidelijk, maar je zult op die manier ongetwijfeld met de sterkte van de fibrering kunnen experimenteren.' We hebben een relatie, Matteo en ik, althans ik vind van wel, hij denkt daar anders over.' Het reisbureau trekt weinig aandacht, mensen willen geen reis boeken in de witte nacht, mensen zijn opzoek naar gratis champagne. Omdat we de Tibetaanse kom van Matteo na een tijdje wel gezien hebben, zetten Paolo en ik het weer op een drafje. Het lijkt me wat overdreven om de hele tijd zo snel te lopen, maar omdat ik me niet wil laten kennen en me graag wil aanpassen aan mijn gastheer draaf ik met hem mee. Op deze manier liepen we vrij doortastend een binnenplaats van een museum op waar we werden verwelkomd met stampende muziek. Iemand vroeg nog of we geregistreerd waren. 'Uiteraard', zeiden wij hierop. We waren weer eens binnengedrongen op een design feest. Gratis champagne en hippe mensen en zo saai dat je accuut weer weg wil. Dat is ook de designweek, een marketing event voor auto's en mobiele telefoons.

Spontini

Wat er gister verder nog meer gebeurde: Dit bezoek aan Milaan heb ik deels in het teken gezet van toevallige ontmoetingen. Ik logeer bij Paolo en Paolo is een vriend of eigenlijk een klasgenoot van Claudia en Claudia kwam ik tegen in het vliegtuig opweg naar New York. Soms is het erg bevrijdend om je mee te laten slepen door de gebeurtenissen. Zo rende ik rond 18:20 met Paolo vanaf zijn huis in de via Ampere in de richting van een metro uitgang omdat we allebei aan hardlopen doen en we de metro moesten halen om ergens op tijd te komen. Het leek op een achtervolging. Paolo, een lange Italiaan van ergens tegen de 1 tachtig in een nette broek en groen windjack, voorop en ik erachteraan.  Paolo werkt bij Mosquino, een Milanees kledingmerk, waar hij naar eigen zeggen iets met cijfers doet. Dat hardlopen was nog wel leuk, maar niet veel later stonden we in een schoenenwinkel champagne te drinken. Dat is maar vijf minuten echt leuk, daarna begint het al snel te vervelen om naar de opgedirkte dames en heren te kijken. Er waren veel geblondeerde Milanese dames die vooral zichzelf  hadden laten re-designen. Gelukkig had ook Paolo het na een tijdje wel gezien en konden we ergens wat gaan eten. Hij nam me mee naar Spontini, het eerste en misschien wel enige pizza restaurant in milaan waar je dikke pizza’s kan eten (we waren in de via Spontini bij het originele restaurant, maar later kwam ik erachter dat net als de FEBO in Nederland, Spontini zich heeft verspreidt, alleen door Milaan in dit geval). Er is een keuze tussen groot en extra groot en er is maar 1 soort; Mozzarella en tomatensaus. Je stapt de jaren vijftig binnen, alhoewel het allemaal zo eenvoudig is dat je  op de details moet letten om de jaren vijftig af te kunnen lezen. De koperen kapstokhaken aan de de wanden zijn daar een voorbeeld van. Mensen staan hier in de rij voor een pizza slice, alhoewel die rijen heel snel en efficient worden weggewerkt. Is dit een typisch geval van een klassiek gerecht dat via de nieuwe wereld aangepast en al terugkeert naar Europa? Ik moet zeggen; met een grote pint Morinni bier is dit mozzarella taartje prima te verteren. Ook Paolo vond het lekker terwijl hij eerder nog had beweerd dat hij niet van kaasfondue houdt.We waren voor twaalf uur thuis. Claudia hebben we niet meer gezien, maar haar vader, de beste pizzabakker van Italie, nog wel. Ik ben benieuwd wat hij van Spontini vindt (afschuwelijk bleek bij navraag).

Tussen de meubels

10:54 Vroege vluchten hebben als nadeel dat, als je gaat terugrekenen, er bijna niets van je nachtrust overblijft. Ik moest vanmorgen om vier opstaan en natuurlijk ben ik eerder gaan slapen dan normaal, maar de onrust voorkwam dat ik insliep.  Ik zit nu in de bus van Bergamo naar Milaan en we rijden zojuist het wereldberoemde brugrestaurant van Pavesi onderdoor, alsof het niets is. Ik ben opweg naar een meubelbeurs ook al weet ik niet helemaal waarom. De meubelbeurs is een soort jaarmarkt voor designers. Waar jaarmarkten doorgaans dieren, groentes en fruit tonen, maar waarbij het eigenlijk gaat om de mensen, daar gebeurd iets vergelijkbaar op de 'salone', er worden meubels getoond, maar de feestjes zijn belangrijker.

Transformatie

Vandaag was ik in Enschede voor een interview met Ivo Broeders, een chirurg gespecialiseerd in robotica.Dit klinkt misschien wat afstandelijk, maar het is een hele aardige man. Zoals oorlog voeren steeds meer baat heeft bij gaming, zo opereert ook de chirurg in de toekomst steeds meer met een joystisk. Volgens Ivo Broeders heeft een robot zoals de Da Vinci machine, die we hier boven zien, als voordeel dat het beeld vele malen scherper is, je kan dus beter zien. wie dergelijke technologie gebruikt vergroot niet de afstand tussen patient en arts, maar verbeterd die relatie juist doordat er nog meer informatie beschikbaar is. De Da Vinci kan alles ook filmen. Toch is het niet eenvoudig geweest om dergelijke technologie de operatiekamer in te krijgen omdat operateurs het liefst alles bij het oude houden. Veel technologie heeft het daardoor niet gehaald, volgens Broeders, ook robots van anderhalf miljoen euro.  Dat er nu meer ruimte is voor dit soort 'quality of care' instrumenten heeft alles te maken met commercialisering in de zorg en de concurrentie slag die si gemaakt.  Er zijn nu twee van dit soort robots in gebruik en er zullen er meer volgen, we bevinden ons in vele opzichten in een belangrijke transformatieperiode van de gezondheidszorg.

Pathologie

Gisteren schreef ik iets over het ontstaan van gezichtheid, een begrip van Peter Sloterdijk. De ruimte die is ontstaan tussen gezichten die online begint in belang toe te nemen ten opzichte van het zogenaamde face to face contact in de fysieke werkelijkheid ( Wat je op een computerscherm ziet heet een interface). Er wordt zelfs gesproken over internetverslaving, een duidelijk voorbeeld van een begrip uit de 'oude wereld' dat grip probeert te krijgen op de nieuwe situatie door het te pathologiseren. In de New York Times trekt Virginia Heffernan deze wat al te makkelijke diagnose dan ook in twijfel.
Een van de 'ziek' verklaarde mensen zegt dat het internet voor haar geen regime is maar een 'state of being'.Ze omschrijft een typische internet sessie als volgt:

“I’ll be on Facebook and see a status update of song lyrics, and I’ll Google them and find the band name, that I will subsequently Wikipedia and discover that the lead singer is interesting and briefly look at his Twitter and try his music on Grooveshark” — a music search engine and streaming service — “while looking at pictures of him on Tumblr” — the multimedia microblogging platform — “that will lead me to a meme I’ve never heard of that I’ll explore until I find hilarious photos I will subsequently share with friends of mine on Facebook.” Gabriela, who sometimes dresses in the futuristic Victoriana known as steampunk, also loves Webcomics, a site for graphic novels and comic books, and Neopets, a game that lets players care for virtual pets.

Het is een nieuwe manier van informatie verzamelen die voor boeken lezende psychologen als ziek wordt omschreven. Maar wat als de ziekte de norm wordt?

Gezichtheid

Ik vorder langzaam in Sferen, de duizend pagina’s tellende Europese cultuurstudie  van filosoof Peter Sloterdijk. Dat het niet vlot heeft ondermeer te maken met zijn soms geheimzinnige taalgebruik. “De lange weg van homo sapiens naar de huidige ‘gezichtheid’ wordt waarschijnlijk voor meer dan vijfennegentig procent afgelegd in prehistorische tijden.”  (p.130)
Zou gezichtheid de embryonale toestand zijn van wat we tegenwoordig het medialandschap noemen?
Ik hoop het boek toch voor de zomer uit te hebben, mijn schrikbeeld is dat ik voor altijd rond de 100 pagina’s blijf steken. Een realistisch schrikbeeld want het is al zeker vijf jaar daadwerkelijk het geval, telkens begin ik weer opnieuw.

Leest aan de wilgen

De mank lopende schoenmaker van hier op de hoek, is vertrokken. Na 48 jaar gaat hij genieten van zijn pensioen, aldus een gedicht dat hij op de winkelruit heeft achtergelaten. Hij hangt zijn leest aan de wilgen, valt er ook te lezen evenals het feit dat hij zijn hengel te voorschijn gaat halen om te genieten van een welverdiende rust. Het gedichtje klinkt nogal opgewekt, terwijl de man zelf doorgaans een nogal verbitterde indruk maakte. Enigszins contact gestoord was hij ook wel. Zo liet hij je altijd het geld van tevoren al op de toonbank leggen terwijl hij ondertussen met je schoen in de weer ging. Leg alvast maar neer, zei hij dan en draaide zijn rug naar je toe. Misschien wilde hij zeker weten of ik wel cash bij me had. Dat de manke schoenmaker afscheid neemt met een gedichtje vind ik dan wel weer sympathiek. Als er iemand het recht heeft in cliches te praten dan is hij het wel.

Comedy train

Ik ga niet naar cabaret, maar soms zie ik wel eens wat voorbij komen op internet. Bij Caberet, of stand up comedy, zoals dat vandaag de dag heet wordt dikwijls iemand uit het publiek gepakt en belachelijk gemaakt. Het is allemaal heel primair eigenlijk. Het alfa-mannetje dat zich verlustigd op het zwakke schaap. In het echte leven komen dat soort dingen ook voor.  Onlangs zat ik in de trein naar Rotterdam, toen een dronken man zich tegen een keurige en een beetje timide jongeman begon aan te bemoeien. Hij was Engels maar sprak een beetje  Nederlands.

Zou je het erg vinden als ik een sigaret zou opsteken? Hey, even serieus, hallo, ja ik ken je natuurlijk ook helemaal niet.  Stom van me. Hoe zal ik je noemen, meneer ?, begon de dronkaard.

Ja meneer is goed.

Hoe heet je dan meneer?

ja euh Laurence (Laurence probeert ondertussen heel geforceerd op zijn laptop te kijken, maar het helpt niet echt)

Wat is je IQ dan? Ergens in de 180 zeker.  Ken je Tim? Dat is mijn broer. Zeg je wel eens KANKER als je DENKT Laurance, zeg je dan wel eens KANKER ? 

(Laurence kijkt verward op van zijn beeldscherm) 

Nee.

Zie je wel dat dacht ik al, het ligt aan mij, ik moet dat echt uit mijn vogaboel, vowgakolere, hoe heet’t cobablaire.. hoe dan ook, het is een automatisme.

Echt Gebeurd

In de trein vanuit Amsterdam naar Den Haag vond ik de NRC van donderdag. Een artikel van Firts Abrahams trok mijn aandacht. Het ging over John Steinbeck en zijn tocht door Amerika in een camper samen met zijn hond Charley. Travels with Charley, in search of America, heet het boek.  Nu blijkt dat er delen van verzonnen zijn en dat ontmoetingen en data door elkaar heeft gebruikt. Ook bleek hij hele stukken van de reis niet in de camper te hebben geslapen maar in hotels. Opzich is dat natuurlijk  heel legitiem. Niemand die beweerd dat je beter over een camper kan schrijven in een camper zelf, misschien wel niet. Misschien kun je dat het beste doen aan een goede tafel in een hotel. Het zou zo maar kunnen.

Toch is al die ophef vreemd. Wie opzoek gaat naar Amerika gaat per definitie opzoek naar verhalen, die zogenaamde echtheidsdiscussie vindt voortdurend plaats. Vooral in Amerika is er bij talk shows als Aprah Winfrey veel ophef over geweest. Vooral binnen het genre van de Holocaust roman is de vraag of je mag liegen prangend. De vraag daarbij is of het erg is dat de gruweldaden van de nazi's onder woorden worden gebracht met verzonnen  elementen.

In het geval van Steinbeck heeft de onderzoeksjournalist handgeschreven manuscripten in handen gekregen. Daarin staan andere dingen dan in het boek. Maar wie zegt nou eigenlijk dat die oorspronkelijke manuscripten echter zijn dan het boek. Daar lijkt me geen bewijslast voor. Hoe dan ook gaan landschappen over verhalen, of die nou verzonnen zijn of niet dat maakt weinig uit. Het had waar kunnen zijn wat steinbeck heeft geschreven, maar dat was het niet. Om problemen te voorkomen wil ik bij deze alvast verklappen dat het boek dat ik aan het schrijven ben over de snelweg van a tot z gelogen is. Gelogen, maar echt gebeurd. We hebben wel degelijk al die tijd in een auto geslapen, op twee of drie nachtjes na, maar die staan beschreven.

Angst

 

Het wordt vaak aangenomen dat het beter is om niet weg te lopen voor problemen. Behalve dan bij extreme vormen van geweld. In het boek Houdini’s Box van Adam Phillips lees ik op pagina 26 de volgende mooie zin. ”But the sheer scale of fear between people – the terrors  and uncertainties people can generate in each other – makes a life of exits and more occassional entrances a virtual necessity. Imaginative life is almost exclusively about elsewhere. “

    Zou dit gaan over vluchtroutes in de taal, vluchtroutes die ons instaat stellen diplomatiek om 

    allerlei  gevaren heen te dansen ? Vermoedelijk, maar dat is het mooie aan dit boek; het wordt nooit  

    helemaal duidelijk wat de grens tussen taal en ons dagelijkse handelen precies is.

    Een eindje verderop wordt het al iets duidelijker. “ Things are not frightening because they are 

    real,    they are real because they are frightening.”

Stilton

Vanavond kwam mijn vader onverwacht binnenwaaien. Hij had me gebeld, zei hij, maar mijn telefoon stond vandaag uit. Dat was geen opzet. Volgende week komt er een Amerikaanse delegatie langs om te controleren hoe de veiligheidsvoorschriften bij Honeywell in Delft zijn geïmplementeerd. Mijn vader is hoofd van de afdeling veiligheid, gezondheid en milieu. Hij vindt het werk interessant, volgens mij al is dit de tweede keer dat hij me een uitgebreide beschrijving geeft van het eten dat hij heeft gehad tijdens werkoverleg. Ook ik ben geinteresseerd in eten, dus  dat komt mooi uit. 'Vanavond werden er telkens zeer kleine hapjes geserveerd. Hapjes vis en als dessert had ik stilton kaas.' Vertelt mijn vader. 'Anderen hadden ook iets heel lekkers genomen. Een zoet toetje dat bestond uit fruit dat langzaam was gestoofd in creme freche, waarna het was afgekoeld zodat er een stevige gelei was ontstaan.'

Blijkbaar hebben de anderen het hem laten proeven want mijn vader vond het erg lekker. Al was de stilton naar zijn mening ook niet verkeerd.

Biechten

Tegenlicht zond vandaag een documentaire uit over Bureau Stationsplein Guangzhou. De gedachte dat je vanuit het politiebureau een doorsnee van de samenleving te zien krijgt lijkt te zijn gerechtvaardigd.  Iemand is bestolen door een junk, iemand anders heeft honger. Er komt van alles aan de bureau's van de agenten voorbij.  Een man komt vertellen dat hij iemand valselijk beschuldigd heeft van inbraak in zijn huis. Hij komt van ver, vanuit een fabriekscompound en moet terug met de nachttrein. Hij heeft helemaal geen misdrijf gepleegd althans niet in de ogen van de wet. De politieagente kan niets voor hem betekenen. Ze kan hem alleen geruststellen en hem zeggen dat het goed is dat hij inziet een fout te hebben begaan. Het is geen documentaire over geweld, dit gaat over agenten die de biecht afnemen.

Tibidabo

Op de berg Tibidabo is een oud pretpark gelegen. We zijn er heen gefietst vandaag. Aan het einde van de negentiende eeuw heeft een beroemde dokter ervoor gezorgt dat de berg bereikbaar werd voor toeristen. Hij heet Dr Andreu en is bekend vanwege de Dr Andreu snoepjes.  Of het echt gezond is om de klim op de fiets te doen blijft sterk de vraag, leuk was het wel en het uitzicht van 512 meter hoogte is spectaculair. Eerst was het hoogste punt vooral een uitkijkpunt voor de hogere klassen,  daarna kwamen er allerlei apparaten om die ervaring van de stad nog spectaculairder te maken. Het spektakel trok de massa´s. Er kwam een achtbaan en een reuzerad. Ook werd het eerste vliegtuig dat in 1928 een tochtje maakte van Barcelona naar Madrid nagebouwd en op een hijskraan gezet. Tot op de dag van vandaag kan je met dat vliegtuig rondjes draaien over de rand van de berg. We hebben het niet gedaan want wij hadden onze eigen apparaten. Op de fiets kwamen we over bergweggetjes waar cypressen groeien en pijnbomen. Bij iedere bocht zag je de stad liggen, tussen de bomen door.

Inflatie

Om de inflatie tegen te gaan schijnt Spanje de maximum snelheid van automobilisten op de snelweg naar beneden te hebben gehaald, van 120 naar 110 kilometer per uur. Wie zachter rijdt verbruikt minder brandstof en dan gaat de prijs omlaag. Brandstof heeft invloed op alle sectoren van de economie.
Wij hebben vandaag zo´n acht uur gewandeld van Gracia naar Barceloneta en weer terug. We hielpen in de strijd tegen de inflatie. Onze vriend Marc, we logeren bij hem en Elizabeth, zegt dat ze in Spanje niet in de gaten hebben hoe erg de situatie is. ´De zon schijnt, dat maakt alles wat minder erg.´ De zus van Marc is werkzaam als redacteur bij uitgeverij Planeta, ze geeft de boeken uit van Eduardo  Mendoza en verdient daar maandelijks zo´n 1000 euro mee. Haar huur bedraagt zo ongeveveer 700 euro.  We hebben heerlijk geluncht in de buurt van de kathedraal. Er stond Merluza op het menu.